Ik vind de Italiaanse premier Giorgia Meloni een goede politicus. Alles wat ze doet, doet ze voor haar land. Alleen is dat niet goed voor Europa. Meloni wil dat Italianen weer trots op Italië worden. Maar als je zo doorgaat met het land vol te laden, maak je er geen trotse bewoners van, maar bedelaars.
Meloni wil namelijk €24 mrd extra uitgeven om de economie te stimuleren. En hoe stimuleert ze de economie? Met belasting verlagen en met het verhogen van de uitkeringen en de salarissen van ambtenaren. Daarbovenop komt nog eens €13 mrd extra aan rentebetalingen vanwege de gestegen rente. Ach, als je al €2700 mrd aan staatsschuld hebt uitstaan, maakt het ook niet meer uit.
En zo komt Italië weer een stapje dichter bij een schuldencrisis. Er komt een moment dat beleggers beseffen dat deze situatie onhoudbaar is. De ECB zag dat al een tijdje geleden aankomen en heeft daarom bij voorbaat het TPI-instrument klaargezet. To Protect Italy, tenminste, zo hebben beleggers het vertaald. Daarmee kan de ECB extra Italiaanse obligaties kopen als de rente van dat land te ver oploopt.
Uit een rondgang onder beleggers blijkt dat men verwacht dat de ECB dit instrument zal inzetten bij een renteverschil tussen de Duitse en Italiaanse obligaties boven de 2,50%. Dat is nu iets boven de 2,00%.
Het probleem is dat Frankrijk steeds meer op een tweede Italië gaat lijken. De overheidsschulden in percentage van de economie, zijn er van alle eurolanden het snelst gestegen. En ook Frankrijk komt met plannen om de staatsschuld verder op te laten lopen. Recentelijk kwam de regering met een subsidie voor huizenkopers, omdat woningen zo duur zijn.
Ik vraag me weleens af of deze politici ook zo met hun eigen huishoudportemonnee omgaan. Gelukkig komen er nieuwe Europese begrotingsregels aan. De Maastricht-regels gaan naar de prullenbak. Tja, als je je niet houdt aan de oude regels, dan verzin je toch gewoon nieuwe? Helaas is daar in Nederland in het huidige verkiezingsgeweld totaal geen aandacht voor.
Voeg daar bij het feit dat anti-Europapartijen een steeds grotere stem krijgen. De AfD (extreemrechts en anti-Europa) is nu bijvoorbeeld de tweede partij in Duitsland. En die willen echt niet voor de Italiaanse schulden opdraaien.
Ik voerde deze discussie met een Engelse collega in de kroeg (na het werk). Hij is een fervent bremainer, dus antibrexit. Maar als hij de Europese financiële en politieke situatie van nu beziet, lijkt het een treinramp in slowmotion. Je weet dat dit een keer fout gaat. Hij sluit niet uit dat de Britten over een jaar of tien terugkijken en dan blij zijn dat het Verenigd Koninkrijk uit deze politieke wanorde is gestapt. Ik ben bang dat dit zomaar eens een realistisch scenario kan worden.
Over de column van Corné van Zeijl
Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.