Recentelijk zag ik een overzicht met belangrijke verkiezingsthema’s in de Verenigde Staten. De slechte overheid stond op nummer 1. Dat is natuurlijk volledig subjectief. Als iedereen in je omgeving maar roept dat alles slecht is, ga je dat zelf waarschijnlijk ook vinden. Terwijl iedere objectieve maatstaf in deze discussie ontbreekt. Maar, zoals altijd tijdens verkiezingen, doen feiten er niet toe.

Overheidsfinanciën stonden helemaal onderaan de lijst. Ik kan me wel voorstellen waarom: er zijn geen directe zorgen, en de schade van overmatige schulden zie je pas op langere termijn. Al is het dan wel dubbel zo pijnlijk om deze in te halen, kijk maar naar Italië, Griekenland en Argentinië.

Als kiezers het toch niet belangrijk vinden, dan kun je als presidentskandidaat allemaal leuke plannen presenteren, zelfs al kosten ze veel geld, zoals lagere belastingen of subsidies voor nieuwe huizenkopers en kinderbijslag. Het gevolg is dan ook enorme overheidstekorten.

Volgens een onderzoek van Deutsche Bank is het meest optimistische scenario een tekort van 7% in 2026. Dat is het geval als Harris zowel het Huis van Afgevaardigden als het Congres wint. In verkiezingstermen is dat een Blue Sweep, naar de kleuren van de Democratische partij. Ze kan dan de bedrijfsbelasting verhogen van 21% naar 28%. Dat is nog steeds lager dan de 32% van voordat Trump de belasting verlaagde in 2018. In het meest ongunstigste scenario is er een tekort van 9,7%. Dat is als Trump wint met een Red Sweep.

Leuk al die tekorten. Meer schuld is goed voor de economie op korte termijn. Maar wie gaat dat financieren? De Amerikaanse private sector zit al redelijk vol met deze schuld. China is zijn belang in Amerikaanse overheidsobligaties juist aan het afbouwen. Het heeft in de afgelopen tien jaar zijn portefeuille bijna gehalveerd, terwijl de Amerikaanse staatschuld is verdubbeld, van $17.000 mrd naar nu ruim $35.000 mrd. Als Trump zijn plannen gaat uitvoeren, komt daar volgens het Committee for a Responsible Federal Budget tot en met 2035 $7500 mrd bij. Bij Harris is dat ‘slechts’ $3500 mrd extra schuld.

Leidt dat tot een flink hogere rente? In principe wel. Het is een kwestie van vraag en aanbod. En als het aanbod van Amerikaanse staatsobligaties toeneemt en de vraag niet, dan moet de Amerikaanse overheid een hogere prijs (lees rente) bieden om kopers te verleiden. In de praktijk is deze correlatie er op korte termijn echter niet. Het gaat goed tot dat het fout gaat. Maar ja, dat is een zorg voor de volgende president.

Ooit worden te hoge staatschulden wel een thema in de verkiezingen. Maar dan is het te laat en vraagt iedereen zich hoe het zo uit de hand heeft kunnen lopen. Nou, daar hebben die kiezers dus zelf voor gestemd.

Over de column van Corné van Zeijl

Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.