In Diergaarde Blijdorp is een nieuw Afrikaans vogelverblijf geopend. Eén van de hoofdbewoners: de grijze roodstaartpapegaai. Toen de volière nog in aanbouw was, sprak ik met natuurbehoudseducator Oscar Vissers over deze inmiddels bedreigde vogelsoort, die helaas nog regelmatig als huisdier eindigt. 

In Diergaarde Blijdorp is een nieuw Afrikaans vogelverblijf geopend. Eén van de hoofdbewoners: de grijze roodstaartpapegaai. Toen de volière nog in aanbouw was, sprak ik met natuurbehoudseducator Oscar Vissers over deze inmiddels bedreigde vogelsoort, die helaas nog regelmatig als huisdier eindigt.

Over diepzeediertjes die broeikasgassen eten, immuuncellen die zichzelf opofferen en de zoektocht naar planeten. Over de nieuwste medicijnen, zonnecellen en sensoren. Kortom: hoe werkt de wereld om ons heen en hoe kunnen we hem nog beter maken?

Wetenschap Vandaag | BNR

Over diepzeediertjes die broeikasgassen eten, immuuncellen die zichzelf opofferen en de zoektocht naar planeten. Over de nieuwste medicijnen, zonnecellen en sensoren. Kortom: hoe werkt de wereld om ons heen en hoe kunnen we hem nog beter maken?

Wetenschap Vandaag | Mede mogelijk gemaakt door Brightlands

BNR: Wetenschap Vandaag

Wetenschap Vandaag

De grijze roodstaart: de meest verhandelde vogel ter wereld

Weet je nog? Die tijd waarin we geloofden dat een beetje alcohol misschien wel beter zou zijn dan helemaal geen alcohol? 

Canadese wetenschappers hebben nog eens goed gekeken naar 107 onderzoeken waarin dit is bestudeerd. En daarin vonden ze nogal wat foute aannames. Hun conclusie: er is geen bewijs dat af en toe drinken beter is voor de gezondheid of levenslengte dan helemaal niet drinken.  

Wat ging er in die onderzoeken dan mis? Veel van de studies die zeiden dat af en toe drinken beter was, maakten een verkeerde vergelijking, of corrigeerden niet voor sturende factoren. 

Zo werd alcoholgebruik in het verleden vaak niet meegenomen en werd vooral naar oudere volwassenen gekeken. Maar sommige inmiddels niet-drinkers waren bijvoorbeeld gestopt vanwege gezondheidsklachten. En als je die groep - ex-drinkers met klachten - meeneemt in de vergelijking met gematigde drinkers, tja, dan lijkt het inderdaad al snel of de gematigde groep gezonder is dan de geheelonthouders. 

In sterkere onderzoeken waarin ook jongere mensen werden meegenomen en waarin werd gelet op vroegere drinkgewoontes, werd dit voordeel dan ook niet gezien. Van af en toe drinken leef je niet langer.  

Rode wijn voor een lage hartslag en minder hartziektes? Nope. Er bestaat geen veilige of voordelige hoeveelheid alcohol. Niet drinken is het best. En het is aan iedereen zelf om te bepalen of een glas alcohol op zijn tijd het risico wel of niet waard is.

Lees hier meer over het onderzoek: The research was wrong: study shows moderate drinking won’t lengthen your life

Weet je nog? Die tijd waarin we geloofden dat een beetje alcohol misschien wel beter zou zijn dan helemaal geen alcohol? 
Canadese wetenschappers hebben nog eens goed gekeken naar 107 onderzoeken waarin dit is bestudeerd. En daarin vonden ze nogal wat foute aannames. Hun conclusie: er is geen bewijs dat af en toe drinken beter is voor de gezondheid of levenslengte dan helemaal niet drinken.  
Wat ging er in die onderzoeken dan mis? Veel van de studies die zeiden dat af en toe drinken beter was, maakten een verkeerde vergelijking, of corrigeerden niet voor sturende factoren. 
Zo werd alcoholgebruik in het verleden vaak niet meegenomen en werd vooral naar oudere volwassenen gekeken. Maar sommige inmiddels niet-drinkers waren bijvoorbeeld gestopt vanwege gezondheidsklachten. En als je die groep - ex-drinkers met klachten - meeneemt in de vergelijking met gematigde drinkers, tja, dan lijkt het inderdaad al snel of de gematigde groep gezonder is dan de geheelonthouders. 
In sterkere onderzoeken waarin ook jongere mensen werden meegenomen en waarin werd gelet op vroegere drinkgewoontes, werd dit voordeel dan ook niet gezien. Van af en toe drinken leef je niet langer.  
Rode wijn voor een lage hartslag en minder hartziektes? Nope. Er bestaat geen veilige of voordelige hoeveelheid alcohol. Niet drinken is het best. En het is aan iedereen zelf om te bepalen of een glas alcohol op zijn tijd het risico wel of niet waard is.
Lees hier meer over het onderzoek: <a href="https://www.eurekalert.org/news-releases/1051741">The research was wrong: study shows moderate drinking won’t lengthen your life</a>

Onderzoeken die suggereerden 'een beetje alcohol is juist goed' kloppen niet

Astronomen hebben met James Webb een planeet gezien die zes keer zoveel massa heeft als gasreus Jupiter. De planeet draait om een ster relatief dicht bij de zon en hij is extreem koud. Sterker nog: als de data klopt zou het de oudste en koudste planeet ooit vastgelegd zijn. 

Meestal detecteren astronomen exoplaneten doordat ze tussen de aarde en hun ster bewegen. Dit veroorzaakt een dip in het licht van de ster. Dat vertelt onderzoekers van alles over het object dat deze dip veroorzaakt. Wat ook kan is dat wordt gekeken naar zwaartekracht. Een planeet kan daarmee bijvoorbeeld invloed uitoefenen op het gedrag van de ster, en die beweging kan gemeten worden.  

Een directe waarneming van een exoplaneet, dat is een stuk zeldzamer. Van de exoplaneten die wel op deze manier zijn gezien, is het grootste deel zo heet en fel, dat ze door het licht van hun ster heen te zien zijn.  

Dankzij de zwaartekrachttechniek was er al een vermoeden dat 12 lichtjaar van de aarde een grote planeet gevonden kon worden. Vervolgens is geprobeerd om die planeet ook te zien met de James Webb telescoop. Het lukte met de instrumenten aan boord om de gloed van de ster weg te werken, zodat de planeet inderdaad zichtbaar werd.  

Het moet net als Jupiter een gasreus zijn, maar dan wel zes keer zo zwaar. De planeet zit 15 keer verder van zijn ster dan de aarde van de zon en het is er iets boven het vriespunt.  

Nou zou het nog beter zijn als er meer bewijs was dat het ook echt om een planeet gaat. Bijvoorbeeld een beeld waarop het gevonden stipje zich heeft verplaatst, maar het is zelfs zonder die aanvullende data al een spannende observatie. Mogelijk zijn we hiermee een stap dichterbij het daadwerkelijk zien van dit soort exoplaneten.

Lees hier meer over het onderzoek: This glowing speck is a freezing exoplanet six times the size of Jupiter

Astronomen hebben met James Webb een planeet gezien die zes keer zoveel massa heeft als gasreus Jupiter. De planeet draait om een ster relatief dicht bij de zon en hij is extreem koud. Sterker nog: als de data klopt zou het de oudste en koudste planeet ooit vastgelegd zijn. 
Meestal detecteren astronomen exoplaneten doordat ze tussen de aarde en hun ster bewegen. Dit veroorzaakt een dip in het licht van de ster. Dat vertelt onderzoekers van alles over het object dat deze dip veroorzaakt. Wat ook kan is dat wordt gekeken naar zwaartekracht. Een planeet kan daarmee bijvoorbeeld invloed uitoefenen op het gedrag van de ster, en die beweging kan gemeten worden.  
Een directe waarneming van een exoplaneet, dat is een stuk zeldzamer. Van de exoplaneten die wel op deze manier zijn gezien, is het grootste deel zo heet en fel, dat ze door het licht van hun ster heen te zien zijn.  
Dankzij de zwaartekrachttechniek was er al een vermoeden dat 12 lichtjaar van de aarde een grote planeet gevonden kon worden. Vervolgens is geprobeerd om die planeet ook te zien met de James Webb telescoop. Het lukte met de instrumenten aan boord om de gloed van de ster weg te werken, zodat de planeet inderdaad zichtbaar werd.  
Het moet net als Jupiter een gasreus zijn, maar dan wel zes keer zo zwaar. De planeet zit 15 keer verder van zijn ster dan de aarde van de zon en het is er iets boven het vriespunt.  
Nou zou het nog beter zijn als er meer bewijs was dat het ook echt om een planeet gaat. Bijvoorbeeld een beeld waarop het gevonden stipje zich heeft verplaatst, maar het is zelfs zonder die aanvullende data al een spannende observatie. Mogelijk zijn we hiermee een stap dichterbij het daadwerkelijk zien van dit soort exoplaneten.
Lees hier meer over het onderzoek: <a href="https://www.nature.com/articles/d41586-024-02440-3">This glowing speck is a freezing exoplanet six times the size of Jupiter</a>

Webb ziet extreem koude exoplaneet, zes keer zo groot als Jupiter

30 liter drinkwater spoelen we hier per persoon per dag door onze toilet. Niet meer van deze tijd, waarschuwen onderzoekers al langer. Maar waarom stoppen we er dan nog steeds niet mee?

Ik ga in gesprek met onderzoekers Bas van Vliet, Annemieke ter Heijne en Nora Sutton van de universiteit van Wageningen. Over besparen, hergebruiken, filteren en terugwinnen. En over onze gewoontes. Want zelfs al kan het anders en zijn er alternatieven, dan betekent dat nog niet dat alle gebruikers zomaar af willen stappen van het geliefde flush and forget.

30 liter drinkwater spoelen we hier per persoon per dag door onze toilet. Niet meer van deze tijd, waarschuwen onderzoekers al langer. Maar waarom stoppen we er dan nog steeds niet mee?
Ik ga in gesprek met onderzoekers Bas van Vliet, Annemieke ter Heijne en Nora Sutton van de universiteit van Wageningen. Over besparen, hergebruiken, filteren en terugwinnen. En over onze gewoontes. Want zelfs al kan het anders en zijn er alternatieven, dan betekent dat nog niet dat alle gebruikers zomaar af willen stappen van het geliefde flush and forget.

De grijze roodstaart: de meest verhandelde vogel ter wereld

In 1 playlist(s)

Wetenschap Vandaag

Social links

Follow podcast

Recent clips