Tá na póilíní ó thuaidh ag fiosrú ‘eachtra fuatha’ tar éis do bhileoga frith-Ghaeilge a bheith faighte ar charranna lasmuigh de rang Ghaeilge i lár chathair Bhéal Feirste an tseachtain seo. Labhraíonn Tessa Fleming leis an iriseoir Ciaran Dunbar faoin scéal. 

Scéalta, Eolas, Tuairimí; An Indo as Gaeilge. 

<p>Scéalta, Eolas, Tuairimí; An Indo as Gaeilge. </p>

Seachtain

‘Why Irish people should hate the Irish language’ 

Os cionn céad bliana ó shín, bhí ceathrú faoin gcéad de dhaonra Bhaile Átha Cliath ina gcónaí sna tionóntáin. Cumadh an leasainm Dirty Dublin de bharr na ‘slums’ seo ina raibh galar, míchothú agus easpa sláinteachais go forleathan iontu.  Ach, i measc na bochtaineachta fairsinge sna tionóntáin ar fud na cathrach, bhí taobh eile den scéal ann freisin - pobal dlúth a mhair faoi scáth a chéile.  Labhair Tessa Fleming le Pat Garry, treoraí in uimhir 14 Sráid Henrietta faoin saol ar leith a bhí ag daoine sna tionóntáin seo. 

An Ghaeilge agus an Nollaig in Dublin’s ‘tenement slums’ 

D’imigh Sandra Collins gan tasc gan tuairisc ó Chill Ala, Contae Mhaigh Eo, sa bhliain 2000. Níor thángadar ar a corp riamh. 

Bhí ocht mbliana is fiche ag Sandra nuair a d’imigh sí ar iarraidh agus bhí sí ag iompar clainne ag an am. In ainneoin go bhfuil sí ar iarraidh ar feadh tamall an-fhada anois, is ar éigean a fheictear a scéal sna meáin.   

Ar Seachtain, labhraíonn Tessa Fleming leis an iriseoir Fergus Mac Suibhne faoi scéal tragóideach Sandra Collins agus ar an teaghlach atá go fóill sa tóir ar freagraí. 

Foclóir: 
Dúchais: Native -

Monarcha: Factory -

Iarthuaisceart: North west -

Doctúir teaghlaigh: GP - 

Ag iompar clainne: Pregnant -

Ginmhilleadh: Abortion -

Trína chéile: Upset -

Smideadh: Make-up -

Ar iarraidh: Missing -

Cé: Quay -

Suntasach: Significant -

Fianaise: Evidence -

Ciontaigh: Convict -

Tionchar: Effect 

Sandra Collins: Cás aisteach na mná óige a d’imigh gan tasc gan tuairisc   

17 bliana ó shín, baineadh siar an an tír nuair a fuair an mainicín clúiteach Katy French bás.  Léirigh a bás domhain suarach an Tíogair Cheiltigh, áit a raibh cocáin ar fáil go forleathan.  Ar Seachtain, amharcann Róisín Ní Mhaoláin siar ar shaol an mhainicín clúitigh seo agus ar a bás scannalach. 

Foclóir: 

Mílaois: Millennium 

Mainicín: Model 

Rath: Success 

Geallta: Engaged 

Achrannach: Turbulent  

Slabhra: Necklace 

Leas a bhaint as: To capitalise on 

Shéan: Denied 

Ceap magaidh: a laughing-stock 

Spion maith: Good form 

An Uaimh: Navan 

Líomhaintí: Allegations 

Fianaise: Evidence 

Taom: Episode or attack 

Stad cairdiach: Cardiac Arrest 

Ciontach: Guilty 

Neamhspléach: Independent 

‘Why Irish people should hate the Irish language’

In 1 playlist(s)

Seachtain

Social links

Recent clips