Ze won de Spinozapremie én een Nobelprijs. Joyeeta Gupta geldt als één van de meest invloedrijke klimaatwetenschappers van ons land.
Deze aflevering in het kort:
⇨ Zo zit het met aardsysteemgrenzen
⇨ Wat is klimaatrechtvaardigheid
⇨ Fossiele industrie verdoezelde klimaatbewijs
Opvallend genoeg is zij bij het grote publiek in Nederland niet heel bekend. Gupta werd geboren in Delhi, studeerde aan Harvard en kwam door de liefde zo’n 35 jaar geleden in Nederland terecht. Haar interesse in klimaat en milieu werd aangewakkerd door de giframp bij Union Carbide in Bhopal, in 1984. Duizenden mensen overleden of werden ernstig ziek. De lakse manier waarop de Amerikaanse eigenaar met deze ramp omging was voor haar aanleiding om zich met klimaatrechtvaardigheid te gaan bemoeien. ‘We hebben op aarde een beperkte milieugebruiksruimte en veel hulpbronnen zijn in het bezit van een select, rijk gezelschap’, aldus Gupta. Ze noemt dat absurd.
Groenlandse ijskappen
In het gesprek met haar gaat het verder nog over tipping points. Belangrijkste klimaatsystemen op de aarde die in het rood lopen, zoals de Groenlandse ijskappen en het permafrostgebied in Siberië. Ze legt uit wat er gebeurt als die instorten. Kupta is als wetenschapper betrokken geweest bij belangrijke internationale panels en commissies, waaronder het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). In die rol won ze in 2007 zelfs een Nobelprijs, samen met Al Gore.
Kleine visjes, grote betekenis
Harm wijst in zijn relaas naar een publicatie in het tijdschrift Animal Welfare. Daarin wordt voor het eerst onthuld hoe ongelooflijk veel vis er ieder jaar wereldwijd wordt gevangen. Een extreem groot gedeelte daarvan wordt verwerkt tot vismeel en olie voor boerderijdieren. Kleine vissen spelen een essentiële rol aan de basis van de voedselketen in de oceanen. Hij roept dan ook op tot vangstbeperking.