ChatGPT voorspelde dat Nederland zou winnen na een 1-1, een verlenging en strafschoppen, maar hield geen geen rekening met de scheidrechter. De werkelijkheid is dus weerbarstiger. Misschien wordt het tijd om de hoge verwachtingen voor AI daarom eens wat te temperen.

Want die hoge verwachtingen zijn er. Ik hoorde een verslag van de IEX-beleggersdag. Op de vraag wie er ASML-aandelen bezit, gingen vrijwel alle handen omhoog. Ik kan me dat enthousiasme goed voorstellen. In de afgelopen vijf jaar is het aandeel ver-5-voudigd. Natuurlijk word je daar blij van. Die technologiebedrijven trekken de hele AEX omhoog. Vandaar dat er record na record wordt neergezet.

Het is is tech wat de klok slaat, maar de koersen van de kleinere bedrijven blijven hopeloos achter bij de grotere broers. De huidige stand van de Amsterdamse Midkap is nauwelijks hoger dan de piek in 1998. Dat is ruim zesentwintig jaar zonder serieuze koersstijging - een wereldwijd fenomeen.

Belegger GMO gaf in zijn recente nieuwsbrief een verklaring voor die goedkope kleine aandelen. Het ziet in de verschuiving van actieve naar passieve beleggingen een belangrijke factor. Indexfondsen kopen gewoon wat er in een graadmeter zit. Hoe zwaarder de weging van de individuele aandelen, hoe meer ze kopen. De tien grootste bedrijven zijn nu goed voor 38% van de brede S&P 500-index. Die verhouding is nog nooit zo scheef geweest als nu.

Managers van de actieve beleggingsfondsen zijn allemaal fundamenteel getraind. Degenen die in de schoolbanken hebben gezeten, kennen de Fama-French smallcapeffecten uit hun hoofd. Volgens deze theorie groeien kleine bedrijven veel harder dan de grote. Maar dat is nu niet zo. En intussen worden die goedkope kleine aandelen alleen maar goedkoper. Dat zorgt ervoor dat die actieve beleggers nog meer moeite hebben om de indexfondsen bij te houden.

Omdat de winsten wel zijn gestegen, is de waardering van deze midkapaandelen laag. U betaalt slechts 12,5 maal de verwachte winst, tegen 15,8 keer voor de AEX. Wie overigens denkt dat een dergelijke lage waardering een goede bescherming biedt tegen een eventuele koerscorrectie, komt bedrogen uit. Ook in 2000 volgden beleggers de technologienamen, zoals kinderen de rattenvanger van Hamelen. En ook toen waren smallcaps goedkoop en sterk achtergebleven. Maar in de grote daling die daarop volgde, gingen de kleine aandelen net zo hard naar beneden. Beide daalden 50%. Op dat moment was het overigens wel een mooi moment om die kleine aandelen op te kopen.

Voor de echte langetermijnbeleggers, die kijken of ze waar voor hun geld krijgen en bereid zijn veel geduld op te brengen, zijn die kleine bedrijven wellicht interessant. Maar verwacht geen bescherming bij een correctie. Als je verliest, dan verlies je met z’n allen.

Over de column van Corné van Zeijl

Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.