Er worden meer wapens geproduceerd in Oekraïne zelf, zo heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd in zijn nieuwjaarstoespraak. De eigen wapenproductie is nodig omdat steun uit het buitenland niet meer vanzelfsprekend is.  

Er worden meer wapens geproduceerd in Oekraïne zelf, zo heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd in zijn nieuwjaarstoespraak. De eigen wapenproductie is nodig omdat steun uit het buitenland niet meer vanzelfsprekend is.

Bernard Hammelburg brengt je scherpe analyses over de internationale politiek.

De Wereld | BNR

Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context.

Bernard Hammelburg | BNR

De Wereld

Bernard Hammelburg brengt je scherpe analyses over de internationale politiek.

De Wereld | Plus

BNR De Wereld

Oekraïne voert wapenproductie op, 'symbool van de situatie waar hij zich in bevindt'

De Oekraïense president Zelensky is voor het oog van de wereld uit het Witte Huis gegooid. Dat gebeurde na een knetterende ruzie met Donald Trump en vicepresident J.D. Vance in het Oval Office. De relatie tussen Trump en Zelensky staat extreem onder druk. Trump zegt geen zin meer te hebben in een grondstoffendeal met Zelensky en binnen de Republikeinse Partij wordt er zelfs hardop over nagedacht over het einde Zelensky als president van Oekraïne. 

Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg en Amerika-correspondent Jan Postma nemen je mee in het Oval Office, met extra uitgebreide fragmenten. Ze leiden je door die spanningen en wat ze betekenen. Ook hoor je de laatste reacties uit Den Haag en de rest van de wereld.

Bijlezen? Dat kan hier
Trump schreeuwt naar Zelensky tijdens ruzie: ‘Je moet dankbaar zijn!’
Zelensky teleurgesteld in Trump na aanvaring: ‘Ik wil dat hij meer aan onze kant staat’
Steun voor Zelensky na rampgesprek met Trump: ‘Gênante vertoning speelt enkel Poetin in de kaart’

De Oekra&iuml;ense president Zelensky is voor het oog van de wereld uit het Witte Huis gegooid. Dat gebeurde na een knetterende ruzie met Donald Trump en vicepresident J.D. Vance in het Oval Office. De relatie tussen Trump en Zelensky staat extreem onder druk. Trump zegt geen zin meer te hebben in een grondstoffendeal met Zelensky en binnen de Republikeinse Partij wordt er zelfs hardop over nagedacht over het einde Zelensky als president van Oekra&iuml;ne.&nbsp;
Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg en Amerika-correspondent Jan Postma nemen je mee in het Oval Office, met extra uitgebreide fragmenten. Ze leiden je door die spanningen en wat ze betekenen. Ook hoor je de laatste reacties uit Den Haag en de rest van de wereld.
Bijlezen? Dat kan hier
<ul>
<li><a href="https://www.bnr.nl/nieuws/internationaal/10568288/gesprek-zelensky-en-trump-escaleert-volledig-je-mag-niet-praten">Trump schreeuwt naar Zelensky tijdens ruzie: &lsquo;Je moet dankbaar zijn!&rsquo;</a></li>
<li><a href="https://www.bnr.nl/nieuws/internationaal/10568176/zelensky-teleurgesteld-in-trump-ik-wil-dat-hij-meer-aan-onze-kant-staat?itm_source=https%3A%2F%2Fwww.bnr.nl%2Fnieuws%2Finternationaal%2F10568288%2Fgesprek-zelensky-en-trump-escaleert-volledig-je-mag-niet-praten&amp;itm_campaign=artikel&amp;itm_medium=meest_gelezen">Zelensky teleurgesteld in Trump na aanvaring: &lsquo;Ik wil dat hij meer aan onze kant staat&rsquo;</a></li>
<li><a href="https://www.bnr.nl/nieuws/internationaal/10568175/zelensky-ontvangt-steun-na-rampzalig-gesprek-met-trump-genante-vertoning-speelt-enkel-poetin">Steun voor Zelensky na rampgesprek met Trump: &lsquo;G&ecirc;nante vertoning speelt enkel Poetin in de kaart&rsquo;</a></li>
</ul>

EXTRA: Zelensky uit Witte Huis gezet na ruzie met Trump

Nu Amerika de druk op de Europese landen bevindt de NAVO zich in 'code geel', aldus voormalig secretaris-generaal van de NAVO Jaap de Hoop Scheffer. En dus moet er in de komende vijf jaar veel meer geld naar defensie. 'We moeten aan het einde van dit decennium in 2030 evenveel aan defensie uitgeven als de VS. Wat mij betreft moet de norm dan op 3,5 procent uitkomen.'

Wat net zo belangrijk is volgens De Hoop Scheffer is dat we onze apparatuur op elkaar aansluiten. Dus niet meer verschillende soorten tanks en munitie. Al blijft het volgens hem ondenkbaar dat Europa alleen garant kan staan voor Oekraïne. ‘We kunnen Oekraïne niet alleen redden, maar we zullen wel in staat moeten zijn om dat te kunnen.’

Luister ook | Defensieminister Brekelmans: 'NAVO is voor de VS relevanter dan ooit'

'Discussie over vredesmacht volstrekt prematuur'

Dat er nu al over een eventuele Europese vredesmacht wordt gesproken in Oekraïne gaat De Hoop Scheffer te ver. Wat hem betreft moeten Europese landen in 'coalitions of the willing' besluiten wat ze gaan doen. Hier horen ook de Britten bij aan tafel te zitten. Nog belangrijker is misschien wel om 'niet als vazallen op de knieën naar Washington te gaan'.

Luister ook |Nederlanders willen Europees leger, maar zelf vechten gaat te ver - 26 februari 2025

Paternotte: Europees leger is nu nodig

Door de Amerikaanse koerswijziging moeten we wat D66 betreft nu weer gaan nadenken aan een Europees leger. Dit is een gevoelig onderwerp, want wie beslist dan over militairen van een ander land? Volgens D66-buitenlandwoordvoerder Jan Paternotte moet je SACEUR van de NAVO als voorbeeld nemen. De Supreme Allied Commander Europe is de Amerikaanse militair die de NAVO-troepen aanstuurt. Zo'n soort instrument moet er wat hem betreft ook in Europa komen.

Luister ook | Amerika Podcast

Trump beledigt zichzelf | Postma in Amerika

Trump zet zijn handelsoorlog tegen Canada en Mexico voort. Dat is volgens hem nodig vanwege de slechte handelsdeal die er ligt. Wie zou die nou ondertekenen? Dat blijkt Trump zelf te hebben gedaan in zijn eerste termijn. Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.

Nu Amerika de druk op de Europese landen bevindt de NAVO zich in 'code geel', aldus voormalig secretaris-generaal van de NAVO Jaap de Hoop Scheffer. En dus moet er in de komende vijf jaar veel meer geld naar defensie. 'We moeten aan het einde van dit decennium in 2030 evenveel aan defensie uitgeven als de VS. Wat mij betreft moet de norm dan op 3,5 procent uitkomen.'
Wat net zo belangrijk is volgens De Hoop Scheffer is dat we onze apparatuur op elkaar aansluiten. Dus niet meer verschillende soorten tanks en munitie. Al blijft het volgens hem ondenkbaar dat Europa alleen garant kan staan voor Oekra&iuml;ne. &lsquo;We kunnen Oekra&iuml;ne niet alleen redden, maar we zullen wel in staat moeten zijn om dat te kunnen.&rsquo;
Luister ook | <a href="https://www.bnr.nl/podcast/de-wereld/10567672/defensieminister-brekelmans-navo-is-voor-de-vs-relevanter-dan-ooit">Defensieminister Brekelmans: 'NAVO is voor de VS relevanter dan ooit'</a>
'Discussie over vredesmacht volstrekt prematuur'
Dat er nu al over een eventuele Europese vredesmacht wordt gesproken in Oekra&iuml;ne gaat De Hoop Scheffer te ver. Wat hem betreft moeten Europese landen in 'coalitions of the willing' besluiten wat ze gaan doen. Hier horen ook de Britten bij aan tafel te zitten. Nog belangrijker is misschien wel om 'niet als vazallen op de knie&euml;n naar Washington te gaan'.
Luister ook | <a href="https://www.bnr.nl/podcast/makeeuropegreatagain/10568102/nederlanders-willen-europees-leger-maar-zelf-vechten-gaat-te-ver-26-februari-2025">Nederlanders willen Europees leger, maar zelf vechten gaat te ver - 26 februari 2025</a>
Paternotte: Europees leger is nu nodig
Door de Amerikaanse koerswijziging moeten we wat D66 betreft nu weer gaan nadenken aan een Europees leger. Dit is een gevoelig onderwerp, want wie beslist dan over militairen van een ander land? Volgens D66-buitenlandwoordvoerder Jan Paternotte moet je SACEUR van de NAVO als voorbeeld nemen. De Supreme Allied Commander Europe is de Amerikaanse militair die de NAVO-troepen aanstuurt. Zo'n soort instrument moet er wat hem betreft ook in Europa komen.
Luister ook | <a href="https://www.bnr.nl/podcast/amerikapodcast">Amerika Podcast</a>
Trump beledigt zichzelf | Postma in Amerika
Trump zet zijn handelsoorlog tegen Canada en Mexico voort. Dat is volgens hem nodig vanwege de slechte handelsdeal die er ligt. Wie zou die nou ondertekenen? Dat blijkt Trump zelf te hebben gedaan in zijn eerste termijn. Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.

Jaap de Hoop Scheffer: 'NAVO-norm moet in 2030 naar 3,5 procent'

Al voordat hij tot president werd gekozen was het duidelijk dat Donald Trump de relatie met Vladimir Poetin wilde normaliseren en Oekraïne wilde dwingen tot enorme concessies. Met de politieke soapopera van de afgelopen dagen in de Verenigde Naties heeft hij laten zien dat het hem menens is. Het is nu een openlijk bonje met de bondgenoten. Alleen moeten we niet net doen of dat voor het eerst is, en een beetje historisch perspectief kan geen kwaad.

Zomaar een paar voorbeelden. In 1956 nationaliseerde Egypte het Suezkanaal, dat toen werd geëxploiteerd door een Brits-Frans bedrijf. Israël, het VK en Frankrijk begonnen een oorlog tegen Egypte, tot woede van de Amerikaanse president Eisenhower. Het leidde tot een enorme crisis binnen de NAVO. Frankrijk ergerde zich zo aan de ‘Amerikaanse arrogantie’ dat president De Gaulle in 1966 zelfs uit het militaire pakt stapte. De NAVO moest ook opkrassen uit Parijs, en verhuisde naar Brussel. Pas in 2009 werd het land, onder Sarkozy, weer volledig lid. 

Eind jaren 70 ontstond er knallende ruzie over de plaatsing van Pershings en kruisraketten, onder meer in Nederland, waar in 1981 het anti-Amerikaanse verzet zo overweldigend was dat journalist en commentator Walter Laqueur het een ziekte noemde: Hollanditis.  Koningin Beatrix werd naar Washington gestuurd om het Congres sussend toe te spreken. Tegelijkertijd was er knallende ruzie tussen de VS en de Europese NAVO-leden over de aanleg van een gaspijplijn van Siberië naar Duitsland. De regering-Reagan legde sancties op aan alle Europese bedrijven die aan het project meewerkten. Toen hadden we nog nooit van Nordstream gehoord. 

In 2003 ontstond een diepe crisis binnen de NAVO, toen Amerika Irak  binnenviel. Frankrijk en Duitsland keerden zich tegen president Bush. Minister Rumsfeld van Defensie vergeleek de dwarsliggers met Libië en Cuba. Met Frankrijk liep de spanning zo hoog op dat Franse frietjes geen ‘French fries’ meer werden genoemd maar ‘freedom fries’. Over en weer heerste een stemming van haat en minachting. De afkeer van de oorlog in Irak spreidde zich uit over de hele NAVO, toen duidelijk werd dat de aanleiding voor de invasie – Iraks bezit van massavernietigingswapens – een verzinsel was. 

Kortom: het beeld van de NAVO als blok van nederige volgelingen van het oppermachtige Amerika is historische apekool. Voor Nederland is het extra navrant vanwege de open wond van MH17, maar dat Trump vindt dat het tijd is om de oorlog in Oekraïne te beëindigen en Poetin uit zijn isolement te halen is geen oprisping, maar een doctrine. Wij kunnen stoer toppen blijven beleggen over onderlinge samenwerking en leven zonder Amerika, maar tegen de tijd dat de EU is uitgepraat is Oekraïne allang opgedeeld en is Trump met pensioen.

Al voordat hij tot president werd gekozen was het duidelijk dat Donald Trump de relatie met Vladimir Poetin wilde normaliseren en Oekra&iuml;ne wilde dwingen tot enorme concessies. Met de politieke soapopera van de afgelopen dagen in de Verenigde Naties heeft hij laten zien dat het hem menens is. Het is nu een openlijk bonje met de bondgenoten. Alleen moeten we niet net doen of dat voor het eerst is, en een beetje historisch perspectief kan geen kwaad.
Zomaar een paar voorbeelden. In 1956 nationaliseerde Egypte <a href="https://history.state.gov/milestones/1953-1960/suez">het&nbsp;Suezkanaal</a>, dat toen werd ge&euml;xploiteerd door een Brits-Frans bedrijf. Isra&euml;l, het VK en Frankrijk begonnen een oorlog tegen Egypte, tot woede van de Amerikaanse president Eisenhower. Het leidde tot een enorme crisis binnen de NAVO. Frankrijk ergerde zich zo aan de &lsquo;Amerikaanse arrogantie&rsquo; dat president De Gaulle in 1966 zelfs uit het militaire pakt stapte. De NAVO moest ook opkrassen uit Parijs, en verhuisde naar Brussel. Pas in 2009 werd het land, onder Sarkozy, weer volledig lid.&nbsp;
Eind jaren 70 ontstond er knallende ruzie over de plaatsing van Pershings en kruisraketten, onder meer in Nederland, waar in 1981 het anti-Amerikaanse verzet zo overweldigend was dat journalist en commentator Walter Laqueur het een ziekte noemde:&nbsp;<a href="https://www.commentary.org/articles/walter-laqueur/hollanditis-a-new-stage-in-european-neutralism/">Hollanditis</a>.&nbsp; Koningin Beatrix werd naar Washington gestuurd om het Congres sussend toe te spreken. Tegelijkertijd was er knallende ruzie tussen de VS en de Europese NAVO-leden over de aanleg van een gaspijplijn van Siberi&euml; naar Duitsland.&nbsp;<a href="https://history.state.gov/departmenthistory/short-history/europe">De regering-Reagan legde sancties op</a>&nbsp;aan alle Europese bedrijven die aan het project meewerkten. Toen hadden we nog nooit van Nordstream gehoord.&nbsp;
In 2003 ontstond een diepe crisis binnen de NAVO, toen Amerika&nbsp;<a href="https://www.brookings.edu/articles/the-crisis-in-the-alliance/">Irak&nbsp;&nbsp;binnenviel</a>. Frankrijk en Duitsland keerden zich tegen president Bush. Minister Rumsfeld van Defensie vergeleek de dwarsliggers met Libi&euml; en Cuba. Met Frankrijk liep de spanning zo hoog op dat Franse frietjes geen &lsquo;French fries&rsquo; meer werden genoemd maar&nbsp;<a href="https://www.washingtonpost.com/nation/2019/02/11/freedom-never-tasted-so-good-how-walter-jones-helped-rename-french-fries-over-iraq-war/">&lsquo;freedom fries&rsquo;</a>. Over en weer heerste een stemming van haat en minachting. De afkeer van de oorlog in Irak spreidde zich uit over de hele NAVO, toen duidelijk werd dat de aanleiding voor de invasie &ndash; Iraks bezit van massavernietigingswapens &ndash; een verzinsel was.&nbsp;
Kortom: het beeld van de NAVO als blok van nederige volgelingen van het oppermachtige Amerika is historische apekool. Voor Nederland is het extra navrant vanwege de open wond van MH17, maar dat Trump vindt dat het tijd is om de oorlog in Oekra&iuml;ne te be&euml;indigen en Poetin uit zijn isolement te halen is geen oprisping, maar een doctrine. Wij kunnen stoer toppen blijven beleggen over onderlinge samenwerking en leven zonder Amerika, maar tegen de tijd dat de EU is uitgepraat is Oekra&iuml;ne allang opgedeeld en is Trump met pensioen.

Oekraïne voert wapenproductie op, 'symbool van de situatie waar hij zich in bevindt'

In 2 playlist(s)

BNR De Wereld

Social links

Follow podcast

Recent clips