Met het indammen van de onafhankelijkheid van het Israëlische Hooggerechtshof negeert Bibi Netanyahu niet alleen massale protesten in eigen land, maar ook de verontwaardiging – ‘diplomatiek keurig ‘bezorgdheid’ genoemd – van zijn belangrijkste bondgenoot, de Verenigde Staten. Onder normale omstandigheden zou Joe Biden zich houden aan de traditie door zich niet te bemoeien met de interne politiek van een bevriend land, maar dit zijn geen normale omstandigheden. 

Voorafgaande aan de NAVO-top in Vilnius, toen al duidelijk werd dat Biden het lidmaatschap van Oekraïne zou tegenhouden, noemde hij in een CNN-interview een andere optie: ‘een relatie zoals we met Israël hebben.’ Dat zei hij niet voor niets. Israël heeft een langjarige overeenkomst met de VS, bestaande uit 3 miljard dollar militaire steun, gegarandeerde levering van wapens, gezamenlijke ontwikkeling van wapensystemen, zoals de bekende ‘iron dome,’ samenwerking tussen de inlichtingendiensten en politieke steun, zoals in de VN-Veiligheidsraad, waar Amerika steevast zijn vetorecht gebruikt bij anti-Israëlische resoluties. Als Bibi’s regering het Hooggerechtshof monddood maakt door het parlement het recht te verlenen vonnissen ongedaan te maken, houdt onafhankelijke rechtspraak, en daarmee de democratie, op te bestaan en komt de vanzelfsprekende Amerikaanse steun in gevaar. 

Optimisten zeggen dat de soep niet zo heet wordt gegeten. Het amendement dat de Knesset met 64 van de 120 stemmen aannam, is pas deel één van een reeks maatregelen. Het ontneemt het Hooggerechtshof de zogenoemde ‘redelijkheidsclausule.’ Die geeft de rechters de mogelijkheid een kabinetsbesluit of -voorstel als ‘onredelijk’ te verwerpen. Het is een bescheiden stap, en het Hof kan wetten nog steeds buiten werking stellen op grond van inhoudelijke, juridische argumenten. Het is trouwens niet uitgesloten dat het Hof dit nieuwe amendement zelf ongeldig verklaart. 

De massale protesten, met honderdduizenden burgers, gesteund door gevechtspiloten, reservisten, oud-ministers, oud-chefs van de inlichtingendiensten, de grootste vakbond, artsen en verpleegkundigen, stuitten op griezelig commentaar. Iedere demonstrant werd weggezet als idioot, en militairen zelfs als anarchisten. De actievoerders zijn slachtoffer van wat de Franse democratie-expert Alexis de Tocqueville al in de 19de eeuw ‘de tirannie van de meerderheid’ noemde. In een democratie wint de meerderheid, maar die behoedt ook de belangen van de minderheid. Israël dreigt de democratie vaarwel te zeggen, verliest internationale steun en wordt een gemakkelijkere prooi voor de vijanden, die in Gaza en Libanon klaarstaan met hun raketten. Bibi speelt met vuur.