In Ierland wonen vijf miljoen Ieren. Bijna 34 miljoen Amerikanen noemen zichzelf trots ‘Iers.’ Inclusief Joe Biden. Deze week komt hij een verkiezingsbelofte na: tijdens een bezoek aan Ierland gaat hij op bedevaart naar Ballina 

Ballina is het plaatsje waar zijn betovergrootvader vandaan kwam. Eén betovergrootvader, dus – voldoende om te zeggen ‘I’m Irish.’ De meeste Ierse Amerikanen hebben niet meer dan dat – een druppeltje Iers bloed. Of helemaal niets. Er zijn zwarte Amerikanen die zich Iers noemen omdat ze Murphy, O’Sullivan of O’Connor heten. Dat zijn dan nazaten van slaven, die vaak de naam van hun eigenaar kregen. 

Het Ierse gevoel leeft enorm onder Amerikanen. Een kroeg is alleen een echte kroeg als er ‘Irish pub’ op de gevel staat. Tijdens de Noord-Ierse ‘Troubles’ zamelden politieagenten in Boston, veelal van Ierse afkomst, illegaal geld in voor de IRA. Op St. Patrick’s Day, een nationale feestdag, kleurt in Chicago de rivier groen en komt er in de Irish pubs groen bier uit de tap. 

Er zit in de Ierlandmythe wat vreemds. Al bijna een eeuw is het land strikt neutraal, bleef buiten de Tweede Wereldoorlog en de NAVO. Die neutraliteit gaf nog heel wat hoofdpijn toen het land lid wilde worden van de Europese Unie. Kortom: Joe Biden kan nog zo lyrisch doen over dat druppeltje Iers bloed, je kunt het land van zijn betovergrootvader moeilijk een vastberaden westerse bondgenoot noemen.

Biden is niet de eerste president die zich voorstaat op zijn Ierse wortels. Richard Nixon, Bill Clinton en Bush Sr en Jr wisten zeker dat ze Iers bloed hadden, Ronald Reagans overgrootvader kwam er vandaan. En natuurlijk John Kennedy. Die noemde het ‘niet zijn geboorteland, maar wel het land waarvoor hij de grootste vriendschap voelde.’ 

Je voelt hem aankomen, en jawel, hoor, ook Barak Obama is Iers. Je zou het op het eerste gezicht niet zeggen, maar hij had, via zijn moeders kant, een neef in de achtste graad in Moneygall, een Iers dorpje van honderd inwoners. Hij ging er, met Michaelle, kijken, en natuurlijk stond op de souvenirs O’Bama, met een apostrof. 

Je zou bijna denken dat die 34 miljoen zichzelf Iers noemende Amerikanen de grootste etnische groep zijn in Amerika. Maar dat zijn de 50 miljoen Duitse Amerikanen. Voor de duidelijkheid: die kwamen met de immigratiegolven in de 17de, 18de en 19de eeuw, dus ver voor de twee wereldoorlogen. Met namen zoals Trump.