Of, en hoezeer, er is gesjoemeld met de telling van de Turkse stemmen zal ongetwijfeld nog blijken, maar zelfs met een marge voor trucs, list en bedrog is duidelijk dat een zeer groot deel van het volk Recep Tayyip Erdogan bewondert. Misschien zijn argumenten als de belabberde economie, de verantwoordelijkheid voor de gevolgen van de aardbeving, de klopjacht op tegenstanders en het monddood maken van de pers geen Turkse bezwaren, maar onze westerse projectie. 

Bij belangrijke verkiezingen in het buitenland is projectie van onze eigen overtuiging een koppig mechanisme. Het kan toch niet waar zijn dat de Hongaren de foute Viktor Orban omarmen, of de Italianen Georgia Meloni, of de Amerikanen Donald Trump, of de Israëliërs Bibi Netanyahu, of de Turken Recep Tayyip Erdogan? Democratie is mooi, maar kunnen ze zich in het buitenland alsjeblieft electoraal een beetje fatsoenlijk gedragen? 

De les van de Turkse verkiezingen is dat de burger op andere dingen let. Erdogans wilskracht, zijn nationalisme, zijn conservatisme, zijn ongevoeligheid voor buitenlandse druk – dat zijn de eigenschappen die de kiezer bewondert. In zijn laatste campagnetoespraak voor de verkiezingen, zei hij iets opmerkelijks: ‘Dit gaat ook over Joe Biden.’ Hij had groot gelijk, de verhouding tussen de VS en Turkije is uitgesproken slecht. Amerika en de rest van de NAVO zijn nog altijd woest over de aankoop door Erdogan van Russische S-400 afweerraketten, waarop de levering van F-35 gevechtsvliegtuigen door Amerika werd geschrapt. De Turkse versie: Obama hield de Turken eindeloos aan het lijntje over de levering van Patriots, totdat Erdogan er genoeg van had, zijn middelvinger opstak naar de Amerikanen en Russische S-400’s kocht. De Amerikanen vinden ook dat Turkije zich, als op een na grootste NAVO-lid, niet solidair opstelt in de kwestie-Oekraïne door niet mee te doen aan de sancties. De rol van neutrale bemiddelaar vindt de regering-Biden opportunistisch, en kwalijk omdat de Russische internationale handel via Turkije gewoon doorloopt. 

Er is geen moraal. En als die er wél is, dan is het de oude wijsheid dat de grootste tegenslag onze eigen verwachtingen zijn die niet uitkomen.

Kijk voor alle columns van Bernard Hammelburg op www.bnr.nl/bernardhammelburg