Bijna drie maanden leken wij verenigd in onze aandacht voor de bestrijding van de coronacrisis. Nu de beperkende maatregelen geleidelijk worden opgeheven, is de polarisatie weer helemaal terug. Het favoriete twistpunt: de identiteitsvraag.

Aanjager is de verschrikkelijke dood van George Floyd in de VS. Ook in Nederland gingen duizenden de straat op om stil te staan bij zijn lot en bij het voortwoekeren van racisme in Amerika en in ons land. De burgemeester van Amsterdam greep niet in toen maandag te veel mensen te dicht op elkaar op de Dam demonstreerden.

De ophef daarover is tekenend voor het debat dat gedomineerd wordt door extremen. Maar misschien laten we ons wel teveel daardoor leiden. Premier Mark Rutte maakte woensdag duidelijk dat het in de hoofdstad niet goed is gegaan, maar ook dat hij de demonstranten snapt. De problemen met racisme zijn ook in ons land ‘systematisch’, zei hij. Denk aan de gelijke kansen in onderwijs, arbeidsmarkt, woningmarkt en ook aan het optreden van de politiek jegens mensen met een kleur.

Journalist Frits van Exter en politicoloog Menno Hurenkamp vragen zich af of dit een praatje voor de vaak is. Rutte heeft immers eerder nooit echt blijk gegeven van dit bewustzijn. Hij vond het debat over Zwarte Piet bijvoorbeeld onzin. Maar je zou ook kunnen betogen dat dit tenminste het begin is van de erkenning van een wezenlijk probleem.