Dit is deel 3 van een reeks over evolutie, verteld door Diederik Jekel en host Krijn Soeteman.  Het is een prachtig verhaal en in de vorige aflevering, nr 46, hadden we het over fossielen en die zijn echt superbelangrijk in het hele verhaal rond de kennis van leven op aarde. Deze aflevering gaat over hoe we het bestaan van DNA ontdekt hebben. Daarna volgt nog filogenetica, de moderne kijk op evolutie en horizontal gene transfer en endosymbiose, hoet het leven ontstaan is van dode deeltjes, waar komen dode deeltjes vandaan, en waarom doen de deeltjes wat ze doen met ook het verhaal van entropie. Ga lekker zitten voor deel 3, want DNA is een prachtige ontdekking en hoe we dat gedaan hebben.. nou! Shownotes:  We hadden het over Mijn Biologie in het begin en die site kun je hier vinden: https://mijnbiologie.nl/n-12-3-soorten-veranderen/ De Double Helix-foto kun je hier vinden: https://doi.org/10.1096/fj.202000119 Hoofdstukken: 00:00:00 Intro  00:00:45 De Scientias Podcast op de derde plek! 00:01:33 Luisteraarsvraag: haaientanden 00:05:34 Luisteraarsvraag: evolutietheorie & geloof 00:09:14 Hoe erfelijkheid werkt wisten we niet, maar dat erfelijkheid een ding was wisten we al even 00:12:35 Hoe bewijs je de erfelijkheid? Het zilvervos-experiment.  00:24:16 Hoe dacht men er in de tijd van Darwin over? 00:26:22 Maar in 1868 was DNA nog niet bekend, toch? 00:32:47 Erfelijkheid in eiwitten in plaats van DNA 00:34:33 Hoe zijn we nu achter de erfelijkheid gekomen 00:40:40 Hoe werkt DNA ook alweer? 00:48:28 Door naar James Watson, Francis Crick, Rosalind Franklin en Maurice Wilkins. 00:59:00 Volgende week hebben we het hier uitgebreid over 01:00:43 Afsluiting     

Dit is deel 2 van een reeks over evolutie, verteld door Diederik Jekel en host Krijn Soeteman.  Het is een prachtig verhaal en in de vorige aflevering, nr 45, hadden we het over Darwin en hoe hij op zijn idee kwam. Deze aflevering staat helemaal in het teken van fossielen en die zijn echt superbelangrijk in het hele verhaal rond de kennis van leven op aarde. Daarna volgen nog wat DNA zegt over evolutie en filogenetica, de moderne kijk op evolutie en horizontal gene transfer en endosymbiose, hoet het leven ontstaan is van dode deeltjes, waar komen dode deeltjes vandaan, en waarom doen de deeltjes wat ze doen met ook het verhaal van entropie. Ga lekker zitten voor deel 2, want er is echt veel over fossielen dat je nog niet wist! Shownotes:  00:00:00 Intro  00:00:49 Reactie op de podcast van vorige week 00:05:50 Gevoel van antiwetenschap op het internet 00:11:17 Door naar fossielen! 00:17:59 Zijstapje Shen Kuo, theorie uit de 11e eeuw over klimaatverandering 00:20:03 Terug naar fossielen: Niels Steensen 00:27:07 Giovanni Arduino, wat heeft die ontdekt? 00:32:07 Terug naar Niels Steensen 00:33:37 De Britse vader van de geologie, William Smith 00:38:21 Naar het verhaal van Georges Cuvier 00:45:02 Mary Anning 00:51:18 Kan alles fossiliseren, wat zijn Diederik’s favoriete fossielen en hoe dateer je ze? 00:59:10 Hoe nu verder? 01:00:34 Shout-out naar Naturalis & Teylers Museum 01:01:44 Afsluiting Beeld: Credited to 'Mr. Grey' in Crispin Tickell's book 'Mary Anning of Lyme Regis' (1996), Public domain, via Wikimedia Commons #scientias #wetenschap #science #evolutie #darwin

Dit is deel 1 van een reeks over evolutie, verteld door Diederik Jekel en host Krijn Soeteman.  Het is een prachtig verhaal en we beginnen bij Darwin en hoe hij op zijn idee kwam. Daarna volgen nog verhalen over fossielen, wat DNA zegt over evolutie en filogenetica, de moderne kijk op evolutie en horizontal gene transfer en endosymbiose, hoe het leven ontstaan is van dode deeltjes, waar komen dode deeltjes vandaan, en waarom doen de deeltjes wat ze doen met ook het verhaal van entropie. Ga lekker zitten voor deel 1, want het is heel cool. Shownotes:  Pagina 36 van Notebook B van Charles Darwin: https://cudl.lib.cam.ac.uk/view/MS-DAR-00121/38 00:00 Intro  00:42 Vooruitblik: we duiken de komende weken de evolutie in 04:30 Wat is de moderne evolutietheorie? 08:00 Verschillende evolutietheorieën 23:21 Wie was Charles Darwin? 25:33 Zijstap, de uitvinding van het kopieerapparaat 30:49 Waarom hebben we het nu over Erasmus Darwin? 32:22 Waarom denken we bij evolutie aan Charles Darwin? 44:17 Het verhaal van de vinken & survival of the fittest 46:02 Na vijf jaar op reis: 52:06 Hoe kan het dat dieren zich aanpassen? Hoe reageerde de wereld daarop? 53:14 Hoe hielp het hele ‘konijnenverhaal’ hem dan? 57:27 Waarom wachtte hij zo lang met publiceren?  58:25 Hoe wist Darwin dat iets erfelijk kon zijn? 1:01:52 Volgende week: de fossielen 1:02:39 Het verschil tussen evolutie en evolutietheorie 1:04:05 Afsluiting Beeld special artwork: Door Herbert Rose Barraud - https://www.taringa.net/+info/charles-darwin-argentina-fue-y-sera-una_136c2o, Publiek domein, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=106193486 #scientias #wetenschap #science #evolutie #darwin 

In de 44ste aflevering van de Scientias Podcast hebben Diederik en Krijn het over de vraag hoe snel het heelal eigenlijk uitdijt. Daarnaast is het Wereld Diabetesdag en vertelt Diederik over deze vervelende ziekte. Verder gaat het over Ozempic en vergelijkbare medicijnen, ooit bedoeld voor diabetes, inmiddels populair als afvalmedicijn. Er ging even wat mis met het geluid van Krijn, dat is hoorbaar in het midden van de podcast. Het universum dijt misschien steeds trager uit: https://scientias.nl/het-universum-dijt-misschien-steeds-trager-uit-niet-sneller/ Paper: http://dx.doi.org/10.1093/mnras/staf1685  00:00 Intro 00:42 14 November, het is Wereld Diabetesdag 02:24 Groot nieuws in de kosmologische wereld 07:07 Men kwam daar achter door metingen naar supernova’s 12:44 Wat gebeurde er dan in 1998? 18:07 Terug naar diabetes, allereerst een kijkersvraag 26:05 Wereld Diabetesdag, wat is het en hoe werkt het precies? Hoe zit het bij Diederik? 44:52 Diabetes type 2 46:33 Een deep dive: Ozempic 57:04 Voor- en nadelen van zo’n medicijn 01:01:45 Afsluiting  

Shownotes: Cloud seeding in New Delhi is mislukt: een domme stunt of kan het wel werken? https://scientias.nl/cloud-seeding-in-new-delhi-is-mislukt-een-domme-stunt-of-kan-het-wel-werken/ 00:00 Intro 00:50 Aanvulling op het getal 42 van de Hitchhiker's Guide to the Galaxy 04:40 Experiment in Delhi om regen te maken, smog en een portmanteau 25:55 Luisteraarsvraag: misser rond perslucht, nee geen zuurstoffles dus! 37:25 Nitrox dan? 39:30 Luisteraarsvraag: albedo en donkere zonnepanelen, hoe zit dat? 52:19 Afsluiting Volg ons ook op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

In deze aflevering hebben Diederik en Krijn het onder andere over de ruimtevlucht van Wubbo Ockels, inmiddels al weer 40 jaar geleden. Ook behandelen ze het iconische getal 42 en behandelt Diederik enkele luisteraarsvragen van de afgelopen tijd! Shownotes: https://www.youtube.com/watch?v=hFq8qiU7IUs Fragment van het aftellen van de space shuttle met Wubbo Ockels erin. Wubbo Ockels 40 jaar geleden in de ruimte: https://scientias.nl/wubbo-ockels-40-jaar-na-de-vlucht-van-de-eerste-nederlander-in-de-ruimte/  00:00 Intro  00:53 The Hitchhiker's Guide to the Galaxy 05:26 Maar wat heeft de handdoek dan met het boek en 42 ta maken? 08:56 Inmiddels 40 jaar terug: Wubbo Ockels aan boord van de Challenger 15:25 Kijkers- of luisteraarsvragen 16:01 Reactie 1: Duiding over de ‘carbon sink’ en ‘carbon source’, de wet van Henry 25:56 Reactie 2: Uranus, zonnevlekken en de cyclus van de zon 32:46 Reactie 3: De wetenschappelijke consensus rondom klimaatverandering 50:37 Afsluiting   Volg ons ook op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

In deze aflevering van de Scientias Podcast verdiepen Diederik Jekel en Krijn Soeteman zich in de complexiteit van klimaatverandering. Ze onderzoeken de wetenschappelijke grondslagen ervan, de rol van menselijke activiteit en het belang van het ontkrachten van gangbare mythes. Ze bespreken ook recente ontdekkingen in de insectenbiologie en hoe deze schildwants zich weet te wapenen tegen bepaalde wespen. https://doi.org/10.1126/science.adp6699  00:00 Intro op onder andere klimaatdiscussie en nieuwsbericht 03:03 Schimmels in de oksels van Japanse wantsen 08:50 24 video's over klimaatmythes en waarom we dat doen op scientias.nl 12:12 De rol van politiek in klimaatwetenschap 19:24 Maar klimaat verandert toch altijd? 33:28 De Milankovitch-cyclus 37:27 Invloed stand van de aarde ten opzichte van de zon 39:55 De as van een planeet wijst eigenlijk altijd dezelfde richting op 42:00 Periodiciteit in ijstijden 45:35 Rol van andere planeten bij klimaat 57:20 Outtro

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over Mars, hoe we weten wat we weten en uiteindelijk het nieuws dat ontdekt is hoe bepaalde geulen 'gegraven' zijn.  Verder duiken ze eens dieper de wetenschapscommunicatie in, niet in de laatste plaats omdat Diederik én Anna Gimbère op donderdag 16 oktober 2025 de Irispenning in ontvangst mochten nemen voor hun excellente bijdrage aan het Nederlandstalige wetenschapscommunicatielandschap. Geulen op Mars! https://scientias.nl/nederlandse-wetenschapper-vindt-verklaring-voor-mysterieuze-geulen-in-de-duinen-op-mars/  Video van droogijs dat geulen 'graaft': https://www.youtube.com/watch?v=PVCU6_5hl-0  Link naar originele onderzoek: https://doi.org/10.1029/2024GL112860  00:00 Intro 00:51 Diederik en Anna winnaars van de Irispenning! 02:53 Waarom heet de Irispenning eigenlijk zo? 05:45 Mars, het nieuws (bijna) 07:11 Fantaseren over buitenaardse beschavingen, al heel lang!  07:47 Christiaan Huygens: het lijkt onwaarschijnlijk dat de aarde de enige bewoonde planeet is 17:36 Geulen op Mars: hoe vormen die zich? 29:54 Een grote omweg, wetenschapscommunicatie. Hoe werkt dat nou eigenlijk? 48:07 Afsluiting Volg ons ook op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

Diederik en Krijn nemen je mee in de wereld van neutronensterren naar aanleiding van een vinding van een Japanse ruimtetelescoop: https://scientias.nl/japanse-ruimtetelescoop-ontdekt-iets-merkwaardigs-bij-een-neutronenster-een-gelukstreffer (zie ook: https://doi.org/10.1038/s41586-025-09495-w ) Daarnaast vervolgt Diederik zijn verhaal over buitenaards leven. In deze aflevering gaat het over hoe dat er mogelijk uit zou kunnen zien en hoe zo'n planeet eruit moet zien. 00:09 Intro 00:51 Terugblikje Podcastfestival met Nicos 01:12 Wat is een neutronenster eigenlijk? 11:06 Een Japanse ruimtetelescoop heeft iets onverwachts ontdekt bij een neutronenster die zich op zo’n 7.000 lichtjaar van de aarde bevindt 14:45 SRON-instrument (XRISM) dat heel behulpzaam bleek 19:16 Terugblik naar vorige aflevering over buitenaards leven: hoe kan dat leven eruit zien? Koolstofchemie! 22:27 Identificatie van buitenaards leven? 35:00 Dikte van de atmosfeer is van groot belang 37:11 Wat hebben we er eigenlijk aan? 38:40 Afsluiting  

Deze aflevering is wat anders dan anders: dit is de eerste opname van de podcast voor een live publiek tijdens het Podcastfestival op zondag 28 september 2025.  Krijn interviewt wiskundige Nicos Starreveld,wiskundige en verantwoordelijk voor wetenschapscommunicatie en outreach bij Platform Wiskunde Nederland en de Universiteit van Amsterdam, over chaos en meer.  00:10 Intro 00:43 Intro Nicos, start van opname voor live publiek! 02:59 Uitleg dubbeleslingerexperiment (skippable voor mensen die weten hoe het eruit ziet) 04:45 Krijn doet experiment; Nicos legt uit wat we zien 10:23 Chaos: de weersvoorspellingen 26:30 Faseplots, een denkexperiment met vossen en konijnen 31:30 Wat gebeurt bij een dubbele slinger (chaotisch gedrag, 4 dimensies) 36:55 Waarom kunnen we het weer niet voorspellen, maar klimaat wel? 41:14 Publieksvragen 41:28 Is er een verschil tussen chaos en onvoorspelbaarheid?  43:42 Quantumcomputers, analoog rekenen, gaat dat verschil maken? Of kwantumcomputers 46:42 Wortel 2, het bestaat in theorie. Maar... 48:53 Games, kun je geen savegame maken van het universum? Komt er dan steeds hetzelfde uit? Is het random?  52:14 Mandelbrot, is daar een link met chaos? 53:53 Afsluiting, wiskunde, kunst

In de 37ste Scientias Podcast duiken Diederik en Krijn naar grote diepte in de aarde, tot wel 350 kilometer, ze bespreken een boek met de titel 'De race om het majoranadeeltje' van Gerard Janssen én ze leggen uit hoe we nou eigenlijk weten hoe het binnenste van de aarde eruitziet.  https://scientias.nl/meer-dan-mooi-diamanten-blijken-chemische-processen-te-bevriezen/ (en de link naar het onderzoek: http://dx.doi.org/10.1038/s41561-025-01791-4 ) https://podcastfestival.nl/  00:00 Intro 01:00 Chaos op het podcastfestival met wiskundige Nicos Starreveld 02:23 Boekbespreking: De race om het majoranadeeltje van Gerard Janssen 08:27 2012 zou het majoranadeeltje gevonden zijn door de onderzoeksgroep van Leo Kouwenhoven 15:14 Diamanten uit de krochten van de aarde: hoe kunnen geologen vertellen wat er diep in de aarde gebeurt? 33:03 Inge Lehman ontdekte golven in de aarde in 1936 en dat de kern vast is 34:27 De samenstelling van magma en het ontstaan van een diamant 37:22 Koolstof, de verschillende mineralen in het zonnestelsel en platentektoniek 45:03 Diamanten uit de Voorspoedmijn 49:21 Afsluiting

Diederik en Krijn hebben het over mastodonten en hoe mitochondriaal DNA gebruikt wordt om afstamming te bepalen. Ook gaat het over de zoektocht naar buitenaards leven, als deep dive na de ontdekkingen op Mars waar Diederik onlangs nog een short over maakte. https://scientias.nl/de-mastodonten-hebben-een-veel-complexere-geschiedenis-dan-gedacht-en-daar-kunnen-we-nu-nog-van-leren/  (link naar onderzoek: https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.adw2240 ) https://scientias.nl/zijn-dit-de-eerste-echte-sporen-van-leven-op-mars-marsrover-vond-mysterieuze-klontjes-die-mogelijk-van-organische-oorsprong-zijn/ (link naar onderzoek: https://doi.org/10.1038/s41586-025-09413-0 ) https://scientias.nl/teken-van-leven-gevonden-op-mars-hoe-dan-short/  https://podcastfestival.nl/ 00:00 Intro 00:47 Podcastfestival, we staan er op 28 september 2025 in Amsterdam in de Tolhuistuin met het thema 'Chaos' 01:34 Dino's? Nee! Vliegende reptielen, een rectificatie 03:32 Mastodonten en hoe mitochondriaal DNA (mtDNA) een nieuw verhaal vertelt 13:59 40 jaar geleden: Carl Sagans boek Contact kwam uit 17:28 Hoe is het leven ontstaan? 24:00 Hoe suiker karamelliseren te maken heeft met leven of juist niet 29:43 Eisen aan een ster voor het ontstaan van leven 35:02 Aardbevingen en vulkanen 36:18 Waar kan je leven dan wél vinden? Op exoplaneten! 43:14 Wat zegt een exoplaneet over buitenaards leven? Zuurstof? 49:08 Stel je draait het om: hoe zou buitenaards leven weten of er leven is op aarde 52:37 Afsluiting

Altijd al willen weten hoe CRISPR nou werkt? Hoe knippen we genen heel precies? Diederik legt het uitgebreid uit in de 35ste Scientias Podcast. Daarnaast heeft Krijn het over hoe we weten hoe twee dinofossielen aan hun einde kwamen. 00:00 Intro 00:54 Nieuwe muziek: Lara, geen AI! 01:11 Hoe weet je nou hoé een dino aan z'n einde kwam? Nou zo.. 06:25 Hoe weet je dan dat het een storm was waardoor ze aan hun einde kwamen? 11:31 CRISPR, hoe werkt dat nou? 17:45 Voorbeeld verkeerde eiwitten: sikkelcelanemie 21:15 Wat is een gen precies? 21:46 Hoe gaat het ‘knippen’ in zijn werk? 30:25 Waarom gebruiken we dit niet overal 37:34 Snelle Nobelprijs voor Jennifer Dounda en Emmanuelle Charpentier en waarom het zo lang duurt voordat er meer vrouwen een Nobelprijs krijgen 40:25 Afsluiting De linkjes naar de onderzoeken zelf: https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2426094122  http://dx.doi.org/10.1016/j.cub.2025.08.006 

In de 34ste Scientias Podcast gaan Krijn en Diederik in op onderzoek naar een heel oude schedel uit Griekenland en hoe je nou bepaalt hoe oud iets is. En nee, dat is niet zo makkelijk. Daarna duikt Diederik in de vraag wat er nou van klopt van het nieuwsbericht over de klimaatvriendelijkheid van elektrische auto's. 00:00 Intro 01:33 Schedel van mensachtige: hoe oud is ie nou eigenlijk? 17:55 Elektrische auto's zijn beter, minder CO2, etc. Hoe is dat laatste Amerikaanse onderzoek nou gedaan? 36:04 Aanprijzing voor benzine-auto 43:23 Transport van fossiele brandstoffen over de oceanen: wel 40 procent van alle bewegingen van vrachtschepen 45:46 Afsluiting Links naar onderzoeken: https://dx.doi.org/10.1016/j.jhevol.2025.103732  http://dx.doi.org/10.1021/acs.est.5c05406 

In deze aflevering praten Diederik en Krijn over lichtvervuiling en wat dat voor vogels doet én over fotosynthese en waarom het zo lastig is dat na te maken.  Vogels en lichtvervuiling: https://scientias.nl/vogels-staan-eerder-op-en-gaan-later-naar-bed-door-lichtvervuiling/ (link naar onderzoek: http://dx.doi.org/10.1126/science.adv9472 ) Kunstmatige fotosynthese? https://scientias.nl/we-zijn-nu-een-stapje-dichter-bij-kunstmatige-fotosynthese/ (link naar onderzoek: http://dx.doi.org/10.1038/s41557-025-01912-x ) https://scientias.nl/jij-bestaat-omdat-water-op-mickey-mouse-lijkt-short/ 00:00 Intro 02:22 Lichtvervuiling  08:13 Kunnen wij fotosynthese nadoen 10:46 Deep dive fotosynthese 20:47 Hoe werken je spieren 23:34 Wat heeft dit met energie te maken 42:13 Concluderend: 43:12 Als het zo efficiënt is, waarom willen we fotosynthese dan nabootsen? 45:57 Mickey Mouse & afsluiting Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

In deze 32ste aflevering van de Scientias Podcast komen we aan bij oneindig en hoe dat nou zit in de wiskunde. Heel interessant en misschien duizelingwekkend, maar wel op een fijne manier! Poepende pijlstromvogel (het ondezoek zelf: http://dx.doi.org/10.1016/j.cub.2025.06.058 ) 00:00 Intro Scientias Podcast 32 00:58 Tipje van de sluier over oneindigheid 02:36 Nieuwtje over gestreepte pijlstormvogel en opstijgend poepen 07:42 Oneindigheid 08:51 Is het universum oneindig? 11:37 Hoe jong was Diederik toen hij na ging denken over grote getallen? 14:54 Hoe gaat dit rijtje verder?: 1, 2, 4, 8, 16, ... 26:14 Hilberts Hotel 39:28 De kardinaliteit van de verzameling is gelijk 44:39 Wat hebben we hier nou eigenlijk aan? 51:42 Afsluiting

  Shownotes: Cacaoproductie: https://scientias.nl/die-lekkere-reep-chocola-veroorzaakt-een-hoop-co2-uitstoot-gelukkig-is-er-een-simpele-oplossing/  (het onderzoek zelf: https://doi.org/10.1038/s41893-025-01608-7 ) De link waar Diederik het over heeft, de berekening achter de Fermi-papiertjes voor de Trinity-test: https://arxiv.org/pdf/2103.05784 00:00 Intro  00:20 Diederik: we gaan echt ooit naar oneindigheid toe! 00:40 Getalintuïtie, daar werken we nu eerst aan 02:10 Die lekkere reep chocola veroorzaakt een hoop CO2-uitstoot. Gelukkig is er een simpele oplossing 05:40 Nog steeds geen oneindigheid, maar waarom zijn grote getallen zo interessant? 08:42 Interessante getallen, bestaan die eigenlijk wel? 15:20 Grote getallen die we in het dagelijks leven gebruiken (zoveel miljard, etc) 27:40 Enrico Fermi, Manhattan-project, en meer 34:14 Wat doen we zelf met grote getallen? In het dagelijks leven? 40:12 Mediaan, gemiddelde, hoe zit het ook weer? 49:20 Hoeveel deeltjes zijn er in het universum? 52:44 De opmaat naar het meest unieke dat je kunt doen 01:06:26 Afsluiting Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

In deze aflevering gaat Diederik uitleggen hoe het zit met wiskundig bewijs. De grote getallen die beloofd waren die komen volgende week! 00:00 Intro, toch? 01:30 Diederik legt uit waar zijn liefde voor getallen vandaan komt 03:24 Bach? Muziek? Getallen? 03:49 Verhoudingen! Ja, die zijn belangrijk 06:38 Foutje in vorige aflevering over 9*10^-31 07:16 Getallen, cijfers, nummers... wat is het verschil? 21:55 Intro! 22:15 Oudste gesteentes in Canada! 24:42 Isotopen en oude gesteentes: Diederik legt het uit 30:20 Planetarium Mercurius in Dordrecht, veiling van een meteoriet! 31:30 Grote getallen! Nee toch niet, wiskundig bewijs: hoe maak je dat? 01:04:04 Het einde, tot de volgende keer!

In de 29e Scientias Podcast duikt Diederik dieper in de wereld van de getallen. Opweg naar de oneindigheid laat hij je zien hoe je grote getallen kunt maken en dat allemaal op weg naar de oneindigheid. Een onderwerp waar menig wiskundige zichzelf gek op heeft gezwoegd. Ook als je niks met getallen hebt is deze serie helemaal voor jou en het is een feest voor de getallofielen onder ons.

In de 28e Scientias Podcast duikt Diederik in de wereld van de getallen. Opweg naar de oneindigheid laat hij je zien dat getallen alles met cultuur te maken hebben. We beginnen lekker ontspannen met een duik in de geschiedenis en we gaan kijken waarom getallen zo van belang zijn. De volgende weken gaan we het hebben over hoe je grote getallen kunt maken, gaan we bijzondere getallen zien en dat allemaal op weg naar de oneindigheid. Een onderwerp waar menig wiskundige zichzelf gek op heeft gezwoegd. Ook als je niks met getallen hebt is deze serie helemaal voor jou en het is een feest voor de getallofielen onder ons. #scientias #wetenschap #science #nederlands #dutch

In deze Scientias-podcast komen we aan het einde van onze lange zoektocht naar een van de grootste intellectuele reizen die de mens ooit afgelegd heeft. De zoektocht waar alles van gemaakt is. We begonnen met de oude beschavingen en wat zij elementen vonden, via de uitvinding van de moderne scheikunde, kwamen we uit bij het periodiek systeem der elementen. Daarna zijn we diep de atoomkern in gegaan en hebben we ontdekt hoe we als echte alchemisten nu nieuwe elementen kunnen maken. Deze week het laatste hoofdstuk. De zoektocht naar hoe we het periodiek systeem af kunnen maken. Welke elementen kunnen we nog vinden en hoe maakt men nieuwe elementen? We gaan opzoek naar een stukje stabiliteit in een radioactieve wereld. 

Vanwege de vakantie presenteert Diederik de aflevering alleen en is Krijn met welverdiende vakantie. Daarom gaan we deze aflevering alleen de diepte verder in met onze zoektocht naar waar alles van gemaakt is. De grootste zoektocht die de mens ooit ondernomen heeft gaat haar een-na-laatste hoofdstuk in. We gaan nu kijken of we de alchemistendroom kunnen verwezenlijken door elementen te veranderen. Lood in goud veranderen is nu gewoon iets dat wetenschappers kunnen doen. Maar hoe werkt dat? Welk element was als eerste door de mens gemaakt (het is niet wat je denkt)? Kortom we duiken dieper het periodiek systeem in.  Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

00:00:00 Intro 00:01:37 Luisteraarsvraag: 'hoe kunnen we CO2 uit de lucht halen en kunnen we hier brandstof van maken?' 00:14:33 Het verhaal waar alles van gemaakt is: de elementen 01:06:30 De trans-uraniumelementen. Tja, is het nou nooit af? Volgende week verder! 01:07:10 Outtro en tot de volgende keer!

Diederik en Krijn duiken in een van de grootste kennismomenten van de menselijke geschiedenis, namelijk de elementen. 00:00 Intro de nerdy wetenschapsvrienden! 01:30 Hoeveel atomen zitten er in een teug lucht? (veel) 05:40 Ai maakt podcasts: NotebookLM, is het wat? 09:56 Diepe duik 2: op zoek naar het periodiek systeem 11:34 Antoine en Marie Lavoisier, schilderij en David 12:58 1772: verbranding buskruit verbeteren 15:28 Wie vond prikwater uit?  16:45 Zuurstof, waarom heet het zo? 20:00 Wat wij stikstof noemen 33:45 Gassen wegen 43:30 De grootvader van de klimaatwetenschappen 45:20 Afsluiting

In deze aflevering hebben Krijn en Diederik het over de Proba 3-missie van ESA en doet Diederik een deep dive in de geschiedenis van de elementen. Dit is deel 1 van 3. 00:00 Intro met je druïdenpak, de zonnewende, solstice 03:42 Hoofdstukken en de langste dag: 21 juni 04:40 De zonnewende, hoe zit dat eigenlijk? 13:10 ESA maakt zonsverduistering: Proba 3 17:00 Waar bestaat alles uit? Periodiek systeem, het begin 51:15 Afsluiting  

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over hoe het komt dat we nu denken dat er misschien wel een nieuwe ijstijd komt in Europa, terwijl de rest van de wereld heel sterk opwarmt. Complex? Zeker! Ga lekker zitten en luister naar Diederiks uitleg. Kunstmatige intelligentie en techreuzen aan banden: https://scientias.nl/ai-expert-luidt-noodklok-we-moeten-de-macht-van-techreuzen-aan-banden-leggen/  De AMOC Trouwen 00:00 Intro 03:35 Trouwen! 16:25 AMOC, de Golfstroom, ijstijd!?! Hoe weten we dat eigenlijk? Of.. 47:15 Afsluiting Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook 

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en zelfs de val van het Kabinet van Dick Schoof. LSD-schimmel https://scientias.nl/amerikaanse-studente-ontdekt-een-schimmel-waar-de-uitvinder-van-lsd-jarenlang-tevergeefs-naar-heeft-gezocht/  Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook 00:00 Intro  00:38 Goed Nieuws voer het klimaat, vragen over kernenergie: de SMR's 01:10 De natuurkunde achter de val van kabinet Schoof 1 13:37 LSD? Ja of nee? De ontdekking van LSD door Hofmann 20:50 China: 1 procent minder CO2-uitstoot  30:37 Staartje van de kernenergie-deepdive: Thorium 34:44 Vraag over de SMR's of small modular reactors, kunnen we die van duikboten niet gebruiken? 51:40 Afsluiting

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week. Deel drie over kernenergie: thorium! Natriumbatterij https://scientias.nl/deze-nieuwe-brandstofcel-maakt-elektrisch-vliegen-misschien-eindelijk-haalbaar/  Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook  00:00 Intro  02:12 De Aardappel, het is een feestdag! 20:09 Elektrisch vliegen, natte natriumbatterij 25:04 Thoriumreactoren, waarom zijn ze er nog niet? 34:40 Waarom komt thorium meer voor op aarde dan urarium? 40:36 Hoe wérkt een thoriumcentrale nou eigenlijk? Of gesmoltenzoutreactor 59:30 Afsluiting

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week. Deel twee over kernenergie nieuws over de journalistiek https://scientias.nl/40-miljoen-koppen-onthullen-dat-online-journalisten-in-de-afgelopen-20-jaar-iets-anders-zijn-gaan-doen/  https://scientias.nl/wetenschappers-pluizen-drollen-van-nederlandse-wolven-uit-om-erachter-te-komen-wat-die-nu-eigenlijk-eten-en-de-resultaten-zijn-best-verrassend/  00:00 Intro Aflevering 19 Scientias Podcast 01:33 Wat eet de wolf in Nederland? 05:22 Clickbait, koppen van nieuwsberichten 17:42 De voor- en nadelen van kernenergie 48:48 Afsluiting Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook 

Diederik legt het uit! En meer, zoals bacteriën in cleanrooms, temperatuurrecords door klimaatverandering en omstreden wetsvoorstellen.  De schoonste plekken op aarde… zijn zelfs niet helemaal schoon-schoon: https://scientias.nl/opmerkelijke-ontdekking-in-de-allerschoonste-kamers-op-aarde-26-soorten-bacterien-die-we-nog-nooit-eerder-hebben-gezien/  Omstreden wetsvoorstellen die toch acceptatie krijgen na invoering: https://scientias.nl/er-gebeurt-iets-geks-in-de-samenleving-als-ministers-omstreden-wetten-toch-invoeren/  Komen die temperatuurrecords door klimaatverandering? https://scientias.nl/komen-die-temperatuurrecords-door-klimaatverandering/ 00:00 Intro: de onderwerpen, oa. kernenergie, hoe werkt het nou? 02:19 Superultracleanrooms: toch bacteriën? 09:52 Komen temperatuurrecords door klimaatverandering? 28:38 Beleid, wat gebeurt er als het ons in onze persoonlijke vrijheid inperkt? 32:45 Kernenergie deel 1: Hoe werkt een kerncentrale? 33:13 Het niet-citaat van Einstein 55:01 Zwaar water? (film: The Heroes of Telemark) 59:54 Afsluiting Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook 

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week. We duiken in een luisteraarsvraag over de sterrenhemel. Diepzeekennis: https://scientias.nl/bizarre-statistiek-bijna-66-procent-van-het-aardoppervlak-hebben-we-nog-nooit-gezien/   Zoenen met gluten https://scientias.nl/mag-je-zoenen-na-een-broodje-gluten-dit-zegt-de-wetenschap/  Rijkste 10 procent: https://scientias.nl/de-rijkste-10-procent-draagt-bij-aan-twee-derde-van-de-opwarming-van-de-aarde/  Duikende oude(re) dames: https://scientias.nl/deze-oude-dametjes-kunnen-tot-achttien-meter-diep-duiken-zonder-zuurstof-het-is-alsof-ze-een-superkracht-hebben/ 00:00 Intro 00:35 De Luisteraarsvraag van Bertus 01:25 We hebben slechts... nou ja, de provincie Groningen onderzocht ten opzichte van de wereldzeeën 06:10 Tot 18 meter diep duiken? Een Zuid-Koreaanse vrouwengroep kan het 09:01 De 10 procent die verantwoordelijk is voor 66 procent van de opwarming 17:10 Zoenen met coeliakie 20:46 De luisteraarsvraag: als er ontelbare sterren zijn, waarom is de nachtelijke hemel dan toch donker? 39:11 Afsluiting: kijk sterren op Schiermonnikoog Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook 

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week. Hubble https://scientias.nl/35-jaar-hubble-een-mijlpaal-in-onze-blik-op-het-universum/ Beukenbladziekte https://scientias.nl/wat-doet-de-beukebladziekte-en-waarom-is-het-bedreigend-voor-europa/  De wetenschap achter het nieuws. De stroomstoring in Spanje. Aurora-test: https://www.youtube.com/watch?v=LM8kLaJ2NDU  Vleesetende rups met insectenjas. https://scientias.nl/een-macabere-camouflage-deze-nieuwe-rupsensoort-hult-zich-in-de-resten-van-dode-insecten/  Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook 00:00 Intro 01:01 Hubble 35 jaar 09:30 Rups die zich hult in overblijfselen 13:37 Beukenbladziekte 17:13 Hoe goed doet fotosynthese het in de nacht? 17:40 Donker! Blackout! Spanje en een van de grootste stroomstoringen in de Europese geschiedenis 20:13 Dynamo op je fiets 23:07 Waarom hebben we 50Hz in Europa en 60Hz in de VS en Japan? 25:34 Wat gebeurt er als je er een generator met een andere frequentie tussen zet? 28:39 De kracht van het Europese netwerk zit in hoe groot het is 30:03 Hernieuwbare dingen: is het nou handig? 34:50 N-1 is geen probleem. Maar... 46:50 Poef.. alles staat uit 51:52 Hernieuwbare bronnen als probleem? 53:50 Einde!

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week. Het overlijden van Paus Franciscus en hoe hij zijn stempel op de wetenschap heeft gedrukt. Chimpansees die gefermenteerd fruit delen: https://scientias.nl/chimpansees-houden-wel-van-een-borreltje-voor-het-eerst-op-beeld-vastgelegd-hoe-ze-alcoholhoudend-fruit-delen/ Chatbots die samenvattingen maken, (nog) niet zo goed: https://scientias.nl/pas-op-met-chatbots-die-een-studie-samenvatten-ze-generaliseren-te-veel-en-overdrijven-graag/  Voelen je hersens aan wanneer je wil gaan bewegen voordat je beweegt? https://scientias.nl/voelen-je-hersenen-aan-dat-je-wil-bewegen-voordat-je-dat-zelf-beseft/ 00:00 Intro 01:05 Borrelende chimpansees 03:26 Hoe zit het met onze vrije wil? Kunnen we zelf bepalen wat we willen doen 11:56 Large language models en samenvatten 18:04 Paus Franciscus overleed, wat is de wetenschappelijke kant van de paus? 20:10 Paus Silvester de 2de bracht het Arabisch-Indisch cijferstelsel naar Europa 20:53 Paus Benedictus in de 18de eeuw 23:13 Dramatische momenten tussen Katholieke kerk en wetenschap, Galileo Galilei 26:35 Siderius Nuncius 30:53 De kerk was niet totaal tegen alle wetenschap; voorzichtig brengen! 35:22 Had Galileo een enkelband? 37:11 Hoe zag Franciscus de wetenschap? Klimaatakkoord Parijs! 39:14 Ethische implicaties rond kunstmatige intelligentie 39:41 De AI-Paus 45:00 Wat is 'falsifiëren' nou precies? 50:15 Afsluiting Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week. Waar komt de naam vandaan en hoe spreek je het uit? TikTok thomasv682: Waarom spreek je het uit als sciensias en niet scienTias. Ik heb het aan de OG zelf gevraagd.  Wetenschap achter het nieuws: China stopt zeldzame aardes.  Computeren toch goed voor het brein? https://scientias.nl/meer-schermtijd-voor-opa-en-oma-computeren-beschermt-mogelijk-hun-brein/  Voetafdrukken: https://scientias.nl/nooit-eerder-gezien-voetafdrukken-van-dinosaurussen-met-een-knuppelstaart/ 00:00 Intro 00:46 Hoe spreek je 'Scientias' nou uit? 02:12 Latijn, hoe spreek je het uit? 06:35 Waar gaan we het verder over hebben? 09:35 Oude mensen en digitale dingen 14:18 Noord-Macedonië, Alexander de Grote zijn grootmoeder en oude steden 17:46 Hoe werkt LIDAR? Light Detection and Ranging 23:00 Dinosaurusvoetafdrukken, hoe blijft zo'n voetafdruk eigenlijk bestaan? 27:59 De Deep Dive: zeldzame aardmetalen, onze afhankelijkheid van China 30:39 Wat is er nou zo zeldzaam aan die grondstoffen? 35:17 Wat maakt een zeldzame aarde nou zo bijzonder? Atomen! Elektronen! 42:40 Afsluiting Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

Shownotes: In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week. Sterke koffie, slappe koffie: https://scientias.nl/is-je-koffie-niet-sterk-genoeg-zo-zet-je-een-sterker-bakkie-met-zo-min-mogelijk-bonen/  Waarom gaat het soms niet goed met sportmomenten. https://scientias.nl/mis-je-net-die-penalty-als-het-spannend-wordt-dit-is-waarom-de-ene-sporter-beter-tegen-druk-kan-dan-de-andere/ Interoceptie van Baby’s en een beetje een deep dive https://scientias.nl/drie-maanden-oude-baby-lijkt-zijn-eigen-hartslag-al-te-kunnen-waarnemen/  Vleermuizen die nergens botsen https://scientias.nl/hoe-vliegen-duizenden-vleermuizen-uit-een-grot-zonder-massaal-tegen-elkaar-te-botsen/  Wetenschap achter het nieuws van Tarieven: https://ustr.gov/issue-areas/reciprocal-tariff-calculations 00:00 Intro 01:07 Agenda van de podcast ;-) 01:51 Koffie: hoe zet je nou sterkere koffie met minder koffie? 05:32 Sport, stress, hoe dan? 11:46 Baby's nemen al rond 3 maanden hun eigen hartritme waar 11:47 ... en paard Hans! 26:09 Vleermuizen en drukte 29:01 Aandelenkoersen, heffingen en wat al niet meer: de formule erachter! 41:40 Afsluiting Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week. Antidepressiva en hun werking https://scientias.nl/mensen-die-antidepressiva-slikken-lopen-veel-grotere-kans-op-plotse-hartdood/  https://scientias.nl/nieuwe-studie-wereldeconomie-stort-in-als-aarde-4-graden-opwarmt/ Economisiche kant van klimaatverandering.  Pacemaker ter grootte van een rijstkorrel die vanzelf op lost: https://scientias.nl/nieuwste-pacemaker-is-kleiner-dan-een-rijstkorrel-en-lost-vanzelf-op/ 00:00 Intro 00:32 Rectificatie, niet Dubois ontdekte de Flores-mens 03:54 Clickbait? Nee, of bijna? 05:55 Oplosbare minipacemakers voor baby's 10:07 De economische kosten van klimaatverandering 22:18 Mensen die antidepressiva slikken mogelijk meer kans op plotse hartdood, of valt het wel mee? 27:38 Deep Dive: waar komt die maan nou vandaan? 42:45 Afsluiting Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook 

Shownotes: In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week. Pinguins: https://www.youtube.com/watch?v=9dfWzp7rYR4  Lithium: https://scientias.nl/gebied-waar-lithium-gewonnen-kan-worden-veel-droger-dan-modellen-aangeven-en-dat-kan-een-grote-impact-hebben-op-de-energietransitie/  Waarom plopt een biertje? https://scientias.nl/plop-zegt-het-biertje-als-je-het-opent-maar-wat-gebeurt-er-dan-eigenlijk-precies/  Hoe ongezond is zomertijd? https://scientias.nl/de-klok-verzetten-slecht-voor-je-gezondheid-onzin-zeggen-deze-wetenschappers-het-is-juist-beter-voor-je/  Luchtfilters https://en.wikipedia.org/wiki/Corsi%E2%80%93Rosenthal_Box https://scientias.nl/zo-maak-je-eenvoudig-zelf-een-luchtfilter-dat-de-lucht-binnenshuis-schoon-houdt/ 00:00 Intro 00:29 1 april? 03:12 Agenda van de aflevering 03:44 Is er wel genoeg lithium bereikbaar? 06:35 Bier! Waarom plopt het nou zo mooi? 12:10 Zomertijd? Ongezond? Toch niet? 27:03 Bouw een luchtfilter 31:40 Afsluiter: volgende week hoe de maan werd gevormd Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden. Twee mensachtigen: https://scientias.nl/studie-naar-dna-onthult-verborgen-hoofdstuk-in-menselijke-evolutie-we-stammen-niet-af-van-een-maar-van-twee-mensachtigen/  Bedreigde diersoorten: https://scientias.nl/sommige-bedreigde-diersoorten-maken-comeback-maar-er-is-nog-veel-werk-aan-de-winkel/  00:00 Intro 00:29 Jubilea, hoe, waarom, wanneer? 04:05 Waar gaan we het allemaal over hebben vandaag? 04:43 De mens, waar komen we toch vandaan? 11:17 Bedreigde diersoorten, kunnen we die wel redden? 14:58 Euclid-missie: de eerste datastromen 22:14 Deel 3: hubblespanning en hoe we weten hoe groot het universum is 49:30 Waar een vraag toe kan leiden 49:58 Blue Ghost-update, aardeopkomst Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder:  Walvisplas https://scientias.nl/de-plas-van-walvissen-gaat-de-hele-wereld-over-maak-kennis-met-de-grote-walvistransportband/ Pi Day Einstein geboortedag (14 maart 1879) Hubblespanning 00:00 Intro, de maanmaandmaart & happy pi-day! 01:24 Waar gaan we het over hebben? 01:59 Albert Einstein geboortedag 03:07 Pi-day! 14 maart 05:29 Eclips-seizoen + hoe groot is de aarde zelf? 10:26 Oh ja, zo kun je ook CO2 meten met een maansverduistering 13:00 Walvisplas, het is meer dan dat! 19:05 De Hubblespanning! 22:08 Vorige week lieten we zien hoe we weten hoe ver dingen van ons vandaan zijn 24:10 Was het licht echt rood? 28:28 Neonlampen en herkennen van elementen 31:42 Je weet welke kleur zou moeten ontbreken bij bepaalde sterren 36:53 Wat is een megaparsec? 40:26 Er zijn twee manieren om de Hubbleconstante en de tweede manier is... 41:53 De afstandsladder in het universum 44:56 Waar ligt de fout? Daar hebben we het de volgende keer over!

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder:  De staat van de wetenschap in de Verenigde Staten Wolharige muizen Afstand meten in de ruimte Luisteraarsvraag Blue Ghost-missie: geland! De shownotes staan onder de hoofdstukken: 00:00 Intro 01:18 Waar gaan we het over hebben? 01:34 Het eclips-seizoen is begonnen 03:11 De Verenigde Staten en aanval op de wetenschappen 03:44 PubMed 11:02 Uitgestorven dieren tot leven wekken 15:24 Luisteraarsvraag over afstanden in de kosmos en de maanmaandmaart 20:44 Wat is de Hubblespanning? 25:48 Hoe weten we dan hoe ver de zon van de aarde af staat? 38:52 Kaarsen zijn sterren? 43:08 Kijkersvraag over datingadvies 46:22 Blue Ghost-update: geland! Er waren veel namen en linkjes in deze podcast, namelijk: Wollige muizen: https://scientias.nl/onderzoekers-creeren-wolharige-muizen-en-brengen-zo-de-wederopstanding-van-de-mammoet-een-stap-dichterbij/  Download wiki https://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Offline_versie_van_Wikipedia  PubMed down https://www.nature.com/articles/d41586-025-00674-3 Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder:  40.000 jaar oude geavanceerde boten Majorana1 Blue Ghost Er waren veel namen en linkjes in deze podcast, namelijk: Paul Dirac https://nl.wikipedia.org/wiki/Paul_Dirac Ettore Majorana https://nl.wikipedia.org/wiki/Ettore_Majorana  Leo Kouwenhoven https://nl.wikipedia.org/wiki/Leo_Kouwenhoven  Topologische grapjes: https://www.reddit.com/r/woahdude/comments/mgxs1y/topology_demonstrations/  Foto's Blue Ghost Firefly https://www.flickr.com/photos/fireflyspace/albums/72177720313239766/ 00:00 Intro 01:10 De socials 02:42 40.000 jaar oude resten van boten 06:48 Microsoft en de Majorana 1-chip, intro 07:40 Hoe zit het met de chips van de grote quantumchipbedrijven? 08:37 Wat zijn majoranadeeltjes eigenlijk? 10:08 Wie was Ettore Majorana? 11:15 Leo Kouwenhoven, zoektocht naar majoranadeeltjes 11:55 Wat is een kwantumcomputer en wat zijn q-bits (quantumbits)? 15:45 Is het nu echt gelukt om zo'n chip te maken? Google Willow bijvoorbeeld? 18:45 Reactie van andere wetenschappers op de Microsoft-chip 21:45 Hoe werkt een kwantumcomputer? Spooky action... 26:00 Even de diepte van encryptie in, skippen kan ook naar het volgende hoofdstukje 30:20 Hoe werkt topologie? 35:59 Blue Ghost-missie Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder:  Wat waren die neervallende vuurballen van afgelopen week en hoe werken die Starlinklanceringen? Vissen zijn slimmer dan je denkt Het gen dat ons goed laat praten, of althans dat zegt het persbericht. Een kijkersvraag over neutrino’s  00:00 Intro 00:51 Recensie VPRO-nieuwsbrief 02:00 Vissen zijn slimmer dan je denkt 05:55 Taal en genetisch aangepaste muizen piepen slimmer 13:16 Wetenschap achter het nieuws: vuurballen uit de lucht 26:21 Luisteraarsvraag: hoe ontstaat de energie-inhoud van een neutrino? 39:44 Zustermissie Blue Ghost in een baan rond de Maan 42:40 Hoe meten we nou de afstanden naar verschillende hemellichamen? Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook 

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder:  Wetenschappelijk dating advies. (geintje) Hoogenergetische onzichtbare deeltjes uit de ruimte in de grootste telescoop op aarde (nieuws) De wetenschap en bewustzijn van een kijkersvraag. (kijkersvraag) https://scientias.nl/ruimtetelescoop-ontdekt-extreem-zeldzame-einsteinring-in-bekend-sterrenstelsel/ Euclid missie, niet euclidische meetkunde, bewijs van Einstein in 1919. (nieuws) Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook  0:00 Intro over o.a. Valentijnsdag 1:41 500 jaar oude dagboeken over de Kleine IJstijd 6:44 Wetenschappelijk datingadvies. (geintje) 13:16 De Einsteinring en de Euclid-missie 23:55 Hoog energetische onzichtbare deeltjes uit de ruimte in de grootste telescoop op aarde 38:03 Luisteraarsvraag: bewustzijn, buitenaards leven, quantumvelden en meer 1:03:00 Blue Ghost-missie-update

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder:  De ManFlu als luisteraarsvraag van een man. Romeinse gebieden en geluksgevoel Alcoholverslaving werkt anders dan je denkt. Je oorspieren vertellen of je goed luistert. Een nieuw soort koelkast Hoofdstukken: 0:00 Intro 2:30 Romeinse gebieden en geluksgevoel 8:00 Je oorspieren vertellen of je goed luistert 14:41 Alcoholverslaving werkt anders dan je denkt 17:48 Een nieuw soort koelkast 35:36 De ManFlu-luisteraarsvraag 45:18 Blue Ghost-missieupdate Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder:  Gezonde gewoontes aanleren is lastiger dan je denkt  Dit is waarom er altijd zoutringen ontstaan in je kookpan Alles wat je moet weten over de Pandora-missie Deepseek bedreigt de wereldeconomie. Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over de start van de nieuwe Scientias Podcast en uiteraard over interessante wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder:  Vertrouwen in wetenschap blijft hoog Honden die gevaarlijk zijn of juist je gezonder maken. Chimpansees die lekker samen plassen.  De Blue Ghost Mission 1 naar de maan update Een luisteraarsvraag over Waterstof En waarom stikstof altijd gedoe is. Nachtelijke hemel bekijken? Stellarium hadden we het over (zowel voor web, pc als mobiel) Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over de start van de nieuwe Scientias Podcast en uiteraard over interessante wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, onder andere over:  Een prehistorische 3D-landkaart Plantaardige kaas! De Blue Ghost Mission 1 naar de maan De wetenschap achter het nieuws, in dit geval de bosbranden in Californië en een stukje politieke kleuring Waarom het maar niet wil lukken met waterstof Volg ons ook op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

De nieuwe Scientias-podcast met Diederik Jekel en Krijn Soeteman, binnenkort hier te beluisteren!