Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering gaat Pensioen Pro met een expert dieper in op één specifiek pensioenthema, zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen of communicatie.

In deze speciale, extra lange aflevering luistert u naar de opname van de paneldiscussie De Vroege Vogels op het Focuscongres 2024 van Pensioen Pro, dat op woensdag 20 maart plaatsvond in Zeist. Onderwerp van gesprek zijn de praktijkervaringen van pensioenfondsen die als eerste overgaan naar het nieuwe stelsel.

De panelleden zijn: Peter Mannaert van pensioenfonds Bakkers, Petra de Bruijn van Oak Pensioen, Danse Sonneveld van pensioenfonds Dierenartsen, Hermien Wiselius van PWRI en regeringscommissaris transitie pensioenen Fieke van der Lecq.

André de Vos leidt de paneldiscussie samen met Maarten van Wijk.

Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering gaat Pensioen Pro met een expert dieper in op één specifiek pensioenthema, zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen of communicatie.
In deze speciale, extra lange aflevering luistert u naar de opname van de paneldiscussie De Vroege Vogels op het Focuscongres 2024 van Pensioen Pro, dat op woensdag 20 maart plaatsvond in Zeist. Onderwerp van gesprek zijn de praktijkervaringen van pensioenfondsen die als eerste overgaan naar het nieuwe stelsel.
De panelleden zijn: Peter Mannaert van pensioenfonds Bakkers, Petra de Bruijn van Oak Pensioen, Danse Sonneveld van pensioenfonds Dierenartsen, Hermien Wiselius van PWRI en regeringscommissaris transitie pensioenen Fieke van der Lecq.
André de Vos leidt de paneldiscussie samen met Maarten van Wijk.

In een halfuurtje wordt u bijgepraat over actuele onderwerpen uit de pensioensector. In deze maandelijkse podcast gaan we in gesprek met experts over zaken zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen en communicatie. Elke podcast gaat dieper in op een van deze onderwerpen. Leer van collega’s bij andere pensioenfondsen hoe zij dit soort zaken aanpakken.

In een halfuurtje wordt u bijgepraat over actuele onderwerpen uit de pensioensector. In deze maandelijkse podcast gaan we in gesprek met experts over zaken zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen en communicatie. Elke podcast gaat dieper in op een van deze onderwerpen. Leer van collega’s bij andere pensioenfondsen hoe zij dit soort zaken aanpakken.

Pensioen Pro In Gesprek

Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering van ongeveer een half uur gaat een redacteur van Pensioen Pro met een expert dieper in op zaken zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen en communicatie.

Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering van ongeveer een half uur gaat een redacteur van Pensioen Pro met een expert dieper in op zaken zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen en communicatie.

Special: Wetswijzigingen schrikbeeld voor Vroege Vogels

In deze aflevering van Pensioen Pro In Gesprek praat redacteur Frank van Alphen met Ger Jaarsma, voorzitter van de Pensioenfederatie, over actuele zaken die de pensioensector raken. Zo vindt Jaarsma het geen probleem dat een aantal fondsen het invaarmoment uitstellen. Aanvankelijk waren ruim twintig fondsen van plan al op 1 januari 2025 in te varen. Het aantal koplopers is de afgelopen maanden flink geslonken. Jaarsma: ‘We zien dat zorgvuldigheid voor snelheid gaat. Dat is een positieve ontwikkeling. De stand van zaken is nu dat het er minder dan tien zijn. Dat is niet erg. Het werk dat die andere fondsen hebben gedaan, is niet weg. Dus dat schuift niet door naar achteren.’ 

De Pensioenfederatie is een van de honderden organisaties die in februari een brief heeft gestuurd naar de informateurs van het nieuwe kabinet. ‘Die brieven worden allemaal gelezen. Voor de informateurs was onze brief aanleiding ons uit te nodigen’, zegt Jaarsma, die ruim tweeënhalf jaar voorzitter is van de Pensioenfederatie. ‘Dat gaf ons de kans onze drie punten verder toe lichten. Ten eerste vragen we om rust en ruimte rond het pensioentransitie. Gun pensioenfondsen de rust en ruimte de Wet toekomst pensioenen in te voeren.’ 

Verder gaat Jaarsma in op de oproep aan pensioenfondsen meer geld in defensiebedrijven te steken, het vertrouwen in de sector en campagnes om het nieuwe stelsel onder de aandacht te brengen.

Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering van ongeveer een half uur gaat een redacteur van Pensioen Pro met een expert dieper in op zaken zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen en communicatie.

In deze aflevering van Pensioen Pro In Gesprek praat redacteur Frank van Alphen met Ger Jaarsma, voorzitter van de Pensioenfederatie, over actuele zaken die de pensioensector raken. Zo vindt Jaarsma het geen probleem dat een aantal fondsen het invaarmoment uitstellen. Aanvankelijk waren ruim twintig fondsen van plan al op 1 januari 2025 in te varen. Het aantal koplopers is de afgelopen maanden flink geslonken. Jaarsma: ‘We zien dat zorgvuldigheid voor snelheid gaat. Dat is een positieve ontwikkeling. De stand van zaken is nu dat het er minder dan tien zijn. Dat is niet erg. Het werk dat die andere fondsen hebben gedaan, is niet weg. Dus dat schuift niet door naar achteren.’ 
De Pensioenfederatie is een van de honderden organisaties die in februari een brief heeft gestuurd naar de informateurs van het nieuwe kabinet. ‘Die brieven worden allemaal gelezen. Voor de informateurs was onze brief aanleiding ons uit te nodigen’, zegt Jaarsma, die ruim tweeënhalf jaar voorzitter is van de Pensioenfederatie. ‘Dat gaf ons de kans onze drie punten verder toe lichten. Ten eerste vragen we om rust en ruimte rond het pensioentransitie. Gun pensioenfondsen de rust en ruimte de Wet toekomst pensioenen in te voeren.’ 
Verder gaat Jaarsma in op de oproep aan pensioenfondsen meer geld in defensiebedrijven te steken, het vertrouwen in de sector en campagnes om het nieuwe stelsel onder de aandacht te brengen.
Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering van ongeveer een half uur gaat een redacteur van Pensioen Pro met een expert dieper in op zaken zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen en communicatie.

Ger Jaarsma: 'Fondsen die uitstellen hebben groot deel werk al verricht'

Pensioenfonds Zorg & Welzijn verkocht begin dit jaar bijna al zijn beleggingen in producenten van fossiele energie. Ondanks vijftien gesprekken kreeg het fonds Shell niet zo ver zijn beleid in lijn te brengen met het Parijsakkoord. 

In deze aflevering van Pensioen Pro In Gesprek blikt redacteur Tjibbe Hoekstra terug op het twee jaar durende engagementprogramma van PFZW met olie- en gasbedrijven. Dat doet hij met Ravien Sewtahal van PFZW en Colin Tissen van PGGM, de vermogensbeheerder van PFZW.

Ook kijken ze vooruit naar de toekomst: PFZW is nu bezig een nieuw engagementprogramma op te starten met grootverbruikers van fossiele energie.

‘Het idee is dat als de vraag naar hernieuwbare energie vergroot wordt, in de toekomst de vraag naar fossiele energie ook omlaaggaat’, aldus Tissen. ‘We gaan praten met veertig tot vijftig bedrijven in de hele waardeketen.’

Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering van ongeveer een half uur gaat een redacteur van Pensioen Pro met een expert dieper in op zaken zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen en communicatie.

Pensioenfonds Zorg &amp; Welzijn verkocht begin dit jaar bijna al zijn beleggingen in producenten van fossiele energie. Ondanks vijftien gesprekken kreeg het fonds Shell niet zo ver zijn beleid in lijn te brengen met het Parijsakkoord. 
In deze aflevering van Pensioen Pro In Gesprek blikt redacteur Tjibbe Hoekstra terug op het twee jaar durende engagementprogramma van PFZW met olie- en gasbedrijven. Dat doet hij met Ravien Sewtahal van PFZW en Colin Tissen van PGGM, de vermogensbeheerder van PFZW.
Ook kijken ze vooruit naar de toekomst: PFZW is nu bezig een nieuw engagementprogramma op te starten met grootverbruikers van fossiele energie.
‘Het idee is dat als de vraag naar hernieuwbare energie vergroot wordt, in de toekomst de vraag naar fossiele energie ook omlaaggaat’, aldus Tissen. ‘We gaan praten met veertig tot vijftig bedrijven in de hele waardeketen.’
Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering van ongeveer een half uur gaat een redacteur van Pensioen Pro met een expert dieper in op zaken zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen en communicatie.

Waarom PFZW engagement met oliebedrijven opgaf, en hoe nu verder

Vragen over de risicohouding in de vorm van een computerspel trekken niet meer deelnemers over de streep dan een traditionele vragenlijst. Dit concluderen onderzoekers Jorgo Goossens en Bart Kuijpers op basis van een Netspar onderzoek.

Hierover vertellen Jorgo Goossens, universitair docent aan de Radboud Universiteit en Tilburg Universiteit, en Bart Kuijpers, lid van de onderzoeksafdeling van APG, in deze aflevering van de podcastserie Pensioen Pro in Gesprek. Goossens is ook een dag per week collega van Kuijpers bij APG.

De presentatievorm van risico-onderzoek heeft vrijwel geen invloed op de respons. Die is bij risico-onderzoeken in de pensioensector doorgaans laag, zo rond de 6%. De respons bij een computerspel is evenveel als bij een conventionele vragenlijst. Dit kwam naar voren uit een Netspar-onderzoek onder deelnemers van BpfBouw uitgevoerd door Jorgo Goossens en Bart Kuijpers.

Het peilen van de risicohouding van de deelnemers wordt in het nieuwe stelsel belangrijker. Fondsen moeten het minstens eens in de vijf jaar doen. Daarbij moeten ze, naast de risicocapaciteit, de risicovoorkeuren van verschillende leeftijdscohorten boven tafel krijgen. ‘Dan heb je al snel een stuk of duizend deelnemers nodig die meedoen aan zo’n onderzoek’, aldus Goossens. De risicohouding is een van de elementen die het beleggingsbeleid bepalen.  

De onderzoekers hebben ook gekeken naar de verschillende onderzoeksmethodes die worden gebruikt. De uitkomsten van die onderzoeken kunnen uiteenlopen. Volgens Goossens en Kuijpers reden om diverse onderzoeksmethodes naast elkaar te gebruiken. Voor de onderzoekers zelf zijn die verschillen een interessante puzzel die nog niet is opgelost in de wetenschap.

Voor de toekomst verwachten Goossens en Kuijpers dat fondsen gaan kijken of ze het risico-onderzoek kunnen combineren met het onderzoek naar duurzaamheidsvoorkeuren. 

Goossens en Kuijpers zijn zelf met een onderzoek bezig naar de invloed van de AOW op de resultaten van risico-onderzoek. ‘Het is de vraag of deelnemers bij het invullen ervan uitgaan dat ze AOW gaan ontvangen, wat gezien kan worden als een bestaansminimum. Dat kan hun risicovoorkeuren beïnvloeden. Nu weten we niet in hoeverre dat een rol speelt. We gaan de resultaten vergelijken van respondenten die de AOW bewust meewegen en respondenten die daar niet op zijn gewezen’, zegt Goossens.

Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering van ongeveer een half uur gaat een redacteur van Pensioen Pro met een expert dieper in op zaken zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen en communicatie.

Vragen over de risicohouding in de vorm van een computerspel trekken niet meer deelnemers over de streep dan een traditionele vragenlijst. Dit concluderen onderzoekers Jorgo Goossens en Bart Kuijpers op basis van een Netspar onderzoek.
Hierover vertellen Jorgo Goossens, universitair docent aan de Radboud Universiteit en Tilburg Universiteit, en Bart Kuijpers, lid van de onderzoeksafdeling van APG, in deze aflevering van de podcastserie Pensioen Pro in Gesprek. Goossens is ook een dag per week collega van Kuijpers bij APG.
De presentatievorm van risico-onderzoek heeft vrijwel geen invloed op de respons. Die is bij risico-onderzoeken in de pensioensector doorgaans laag, zo rond de 6%. De respons bij een computerspel is evenveel als bij een conventionele vragenlijst. Dit kwam naar voren uit een Netspar-onderzoek onder deelnemers van BpfBouw uitgevoerd door Jorgo Goossens en Bart Kuijpers.
Het peilen van de risicohouding van de deelnemers wordt in het nieuwe stelsel belangrijker. Fondsen moeten het minstens eens in de vijf jaar doen. Daarbij moeten ze, naast de risicocapaciteit, de risicovoorkeuren van verschillende leeftijdscohorten boven tafel krijgen. ‘Dan heb je al snel een stuk of duizend deelnemers nodig die meedoen aan zo’n onderzoek’, aldus Goossens. De risicohouding is een van de elementen die het beleggingsbeleid bepalen.  
De onderzoekers hebben ook gekeken naar de verschillende onderzoeksmethodes die worden gebruikt. De uitkomsten van die onderzoeken kunnen uiteenlopen. Volgens Goossens en Kuijpers reden om diverse onderzoeksmethodes naast elkaar te gebruiken. Voor de onderzoekers zelf zijn die verschillen een interessante puzzel die nog niet is opgelost in de wetenschap.
Voor de toekomst verwachten Goossens en Kuijpers dat fondsen gaan kijken of ze het risico-onderzoek kunnen combineren met het onderzoek naar duurzaamheidsvoorkeuren. 
Goossens en Kuijpers zijn zelf met een onderzoek bezig naar de invloed van de AOW op de resultaten van risico-onderzoek. ‘Het is de vraag of deelnemers bij het invullen ervan uitgaan dat ze AOW gaan ontvangen, wat gezien kan worden als een bestaansminimum. Dat kan hun risicovoorkeuren beïnvloeden. Nu weten we niet in hoeverre dat een rol speelt. We gaan de resultaten vergelijken van respondenten die de AOW bewust meewegen en respondenten die daar niet op zijn gewezen’, zegt Goossens.
Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering van ongeveer een half uur gaat een redacteur van Pensioen Pro met een expert dieper in op zaken zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen en communicatie.

Special: Wetswijzigingen schrikbeeld voor Vroege Vogels

In 1 playlist(s)

Pensioen Pro In Gesprek

Social links

Follow podcast

Recent clips