Een snackbar in Nijmegen heeft ‘patatje oorlog’ van het menu gehaald, uit solidariteit met de Oekraïners. Eigenaar Jos van patathuisje Piccolino vertelde aan Hart van Nederland dat hij en zijn vrouw al een paar jaar met de gedachte rondliepen om dat nare woord ‘oorlog’ van het bord te schrappen. Maar dat de Russische inval in Oekraïne het laatste zetje gaf. Wie nu nog deze klassieker van de Hollandse Cuisine wil bestellen, frites met mayonaise én pindasaus, moet voortaan vragen om een patatje flip. Zoals de vlaflip, bruin en wit.

Tolstoj naar de Ramsj

Zolang ik mij kan herinneren ligt het patatje oorlog onder vuur. In de pacifistische jaren zeventig van de vorige eeuw werd de weinig vredelievende benaming voor een snack al luidkeels bekritiseerd. Tot nu toe vergeefs. Maar misschien is nu eindelijk het keerpunt bereikt: Patatje oorlog de wereld uit, om te beginnen uit Nijmegen. De vraag is alleen hoe de arme burgers van Oekraïne geholpen zijn met deze dappere daad van verzet van een Nijmeegse snackbarhouder. Is dit wat Premier Rutte bedoelt als hij zegt dat deze oorlog offers vraagt van ons allemaal? Zoals de vraag ook is wat de Oekraïense bevolking ermee opschiet als jij besluit om de hele Russische bibliotheek naar het oud papier te brengen. Oorlog en vrede van Tolstoj naar de ramsj?

Solidariteit en Eensgezindheid

Taal is politiek; woorden doen ertoe. En veel Nederlanders voelen terecht de behoefte om het op te nemen voor de zwaar bestookte Oekraïners. En zich krachtig te uiten tegen het Russische oorlogsgeweld. De solidariteit en eensgezindheid zijn lovenswaardig. Zolang het niet doorslaat. We moeten elkaar niet de maat willen nemen of de moraalridder gaan uithangen. Het is goed dat influencers hun volgers op social media mobiliseren om daadwerkelijk iets bij te dragen, zoals het inzamelen van warme kleding of wie weet straks zelfs onderdak te bieden aan één of enkele van die miljoen vluchtelingen. Maar pas op voor de taalpolitie, die bepaalt welke woorden niet meer gebruikt of welke auteurs niet meer gelezen mogen worden. Dat is het begin van onvrijheid.

Carnaval en Wintersport

Nog zo’n kwestie betreft carnaval en wintersport. Er zijn stemmen op Twitter die hossen, skiën en andere vormen van pleziermaken kennelijk ongepast vinden, in tijden van oorlog. Maar zolang ons land niet zelf in oorlog is zie ik eerlijk gezegd weinig reden om ook deze vrijheden onnodig in te perken. Of elkaar de kleine genoegens in het leven te ontzeggen.

Prettige maandag!

Over Paul Laseur

Financieel journalist Paul Laseur houdt zijn scherpe blik op economie en maatschappij. Elke maandag een nieuwe column. Luister live maandagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/paul-laseur, Apple Podcast of Spotify.