De inflatie is met 4,4 procent fors lager dan een maand geleden. Zonder meteen het feest te willen bederven, heeft macro-econoom Arnoud Boot wel wat opmerkingen bij dit goede cijfer. 'Inflatie is bijna altijd persistent omdat het in de haarvaten van de gehele economie gaat zitten.'

'Inflatie is verschrikkelijk. Sommige mensen worden er steenrijk door, anderen worden er zwaar door getroffen', verduidelijkt Boot. 'Grote bedrijven kunnen door de hoge inflatie de prijzen verhogen en maken gebruik van de situatie. Maar ook voor de burger geldt dat de een het makkelijk kan hebben en de ander tussen wal en het schip raakt. Kijk maar naar de invloed van de inflatie op de huren. Los nog van de energiekosten.'

En daar, bij de energiekosten, zit het goede nieuws wat betreft Boot. Die prijzen zijn fors omlaag gegaan, en dat verklaart 'voor honderd procent het lage inflatiecijfer'. 'Maar de kerninflatie, zonder de heen en weer waggelende prijzen voor energie en voedsel, ligt nog steeds rond de acht procent. En dat is de echte doorwerking naar de economie.'

Lees ook | CBS-econoom: 'mogelijk dat we later dit jaar negatieve inflatie krijgen'

Als de energieprijzen verder blijven dalen, zoals de verwachting is, en de voedselprijzen gaan in de loop van de komende maanden ook omlaag, dan kan het zijn dat het inflatiecijfer binnenkort op nul uitkomt, zegt Boot. 'En zelfs misschien even negatief. Maar dat is uitgesloten voor de kerninflatie.'

Als die prijzen voor voedsel en energie laag blijven, dan zal dat op een gegeven moment wel doorwerken naar de economie en daarmee ook de kerninflatie, denkt Boot. 'Maar historisch gezien weten we dat als de inflatie eenmaal uit de fles is, je het er moeilijk terug in krijgt'.

Volgens Boot is inflatie per definitie hardnekkig. 'Die is bijna altijd persistent omdat het in de haarvaten van de gehele economie gaat zitten. In de lonen, bij diensten en goederen en in de supermarkten', legt de macro-econoom uit. 'Ik ken geen episode uit de geschiedenis, of het moet een toevallige samenloop van omstandigheden zijn geweest, waar inflatie op een makkelijke manier verdwenen is.'

Lees | Inflatie in Nederland in maart flink afgenomen tot 4,4 procent

Rente blijft stijgen

Dat betekent dat de centrale banken, ondanks de nu dalende inflatie, de rente nog wel zullen blijven verhogen. Die staat nu op drie procent in Europa en dat gaat volgens Boot 'ongetwijfeld' in stapjes naar 3,5 procent'. 'Dat moet ook, want dat zijn relatief gezien nog geen hoge percentages.'

De ECB, de Europese Centrale Bank, moet ook enige haast maken, denkt hij. 'Anders zit je in een situatie met een nagenoeg permanent hoge inflatie en dan moet de rente boven het inflatiepercentage uit gaan komen. Denk daar maar eens over na.'

Hoe paradoxaal het ook lijkt, de economie draait 'als een tierelier', zegt Boot. 'Door de wijze waarop geld wordt uitgegeven door consumenten lijkt het alsof de bomen tot de hemel groeien. Ik heb dit op deze manier nog nooit eerder gezien.' Hierdoor zorgt de consument echter wel voor een onvoorstelbare druk op de economie en die druk creëert als het ware de inflatie.

Lees ook | Spaanse inflatie naar laagste niveau in ruim een jaar

Uitdagingen

Wat Boot betreft zijn er verschillende uitdagingen, zowel bij de centrale banken als bij de overheid. Boot: 'de politiek wil niet dat de rente wordt verhoogt, aan de andere kant moeten ze ervoor zorgen dat de overheidsuitgaven binnen de perken blijven. Maar de overheid zou juist meer moeten gaan investeren', zegt hij.

'We hebben echter vaker gezien dat de overheid in moeilijke tijden juist gaat korten op makkelijke dingen zoals die overheidsinvesteringen', benadrukt Boot. 'In een economie waar we een permanent gebrek aan mensen hebben, moet er juist worden geïnvesteerd.'

Banken

Tegelijkertijd ziet Boot dat de Europese banken beter zijn gereguleerd dan in het verleden. 'Laten we niet doen dat de renteverhogingen erg zijn voor de banken, die ons spaargeld bij de centrale bank parkeren en daar drie procent rente over krijgen terwijl wij maar een half procent rente krijgen op ons eigen spaargeld. Daar zit een subsidie van het bankwezen op van 2,5 procent. Het bankwezen wordt gewoon ondersteund.'