In deze Work in Progress praten we met verandermanager en onderzoeker aan het Centrum voor Belevingspsychologie Eduard Baas over de effecten van de lockdown en de aanhoudende coronapandemie. We bespreken de resultaten van het onderzoek dat Intermediair en Nationale Vacaturebank hebben gedaan naar hoe wij deze tweede lockdown ervaren. De cijfers uit dat onderzoek liegen er niet om: ruim de helft van de 1.000 respondenten ervaart nu stress en ruim een derde (38 procent) heeft daar nu meer last van dan tijdens de eerste lockdown, onder andere doordat de situatie nu uitzichtlozer voelt.

Baas denkt dat bepaalde situaties nu pijnlijker zijn dan voorheen. Met name sterfgevallen en het verliezen van je baan is normaal al traumatisch, maar nu helemaal. ‘Er zijn natuurlijk schrijnende gevallen.’ Tegelijkertijd denkt hij dat we ons ook niet te veel moeten laten leiden door de verhalen over stress en dat we er anders naar moeten kijken. Waar komt de stress die mensen ervaren vandaan? En kunnen we dat erkennen en vervolgens misschien wel omkeren?

Kinderen ‘liefdevol verwaarlozen’ mag weer op de agenda

‘Het is misschien niet populair om te zeggen, maar veel jongeren zijn door hun ouders volledig ontzorgd in het maken van beslissingen en het nemen van eigen verantwoordelijkheid’, vindt Baas. ‘Dante had het al over ‘het liefdevol verwaarlozen van onze kinderen’. Dat zie je tegenwoordig nauwelijks meer. Het gevolg is dat met name jongeren veel meer last hebben van mentaal en fysiek ongemak tijdens deze tweede lockdown. Vooropgesteld dat het heel vervelend is, maar we zijn nauwelijks meer gewend om met tegenslagen om te gaan.’

Is stress tijdens corona wel reëel?

Baas denkt dat het goed zou zijn voor mensen die tijdens deze periode veel stress ervaren om veel met leeftijdsgenoten en hun ouders te praten, en hopelijk zo patronen bij zichzelf te herkennen. Een werkgever die een vinger aan de pols houdt is ook van belang, maar je kunt als werknemer niet alles maar bij de werkgever neerleggen. ‘Dan plaats je het weer buiten jezelf.’

Het zou volgens Baas goed zijn als mensen zoeken naar het vermogen hun leven anders in te richten, en deze periode ook als kansrijk gaan zien. ‘En nogmaals, dat mensen die hun zaak of restaurant failliet zien gaan stress ervaren, is logisch. Maar voor mensen die in loondienst zijn en voor wie het leven nu even helemaal anders loopt, loont het echt om te achterhalen waarom ze zo gestrest zijn. Wat zit er nu werkelijk achter? En is die stress reëel?’

Meer weten over stress tijdens de coronapandemie en hoe je daar beter mee om kunt gaan? Luister dan nu Work in Progress met Eduard Baas.