Nederland kampt nog steeds met een enorm mestoverschot. Europa heeft er genoeg van en duldt geen uitstel meer. Dit thema zorgt aan de formatietafel voor verhitte discussies. 

Deze aflevering in het kort:
⇨ Johan Vollenbroek over de mestproblematiek
⇨ De startup Grassa haalt eiwit uit gras
⇨ Nieuwe strategische agenda EU

Het mestoverschot in ons land liep het afgelopen jaar op tot bijna 25 miljoen kilo fosfaat. Te gast is stikstofstrijder Johan Vollenbroek, de bekendste milieuactivist van Nederland. Met hem praten we over het ontstaan van dit probleem, de gevolgen en het meest recente plan van landbouwminister Adema. Die stelt een uitkoopregeling voor boeren, een kleinere veestapel, hogere graslandsubsidies en minder eiwitrijk voedsel voor de dieren voor. 

Wat is een mestoverschot?

Mestoverschot is een situatie waarbij een veehouderij meer mest produceert dan de landbouwgronden kunnen absorberen of gebruiken als bemesting zonder negatieve milieueffecten te veroorzaken. Dit leidt tot problemen zoals watervervuiling en bodemverzuring. Nederlandse boeren produceren al heel lang meer mest dan ze op hun eigen erf kwijt kunnen. In Brussel zagen ze dat mestoverschot lange tijd door de vingers, maar aan die uitzonderingspositie komt nu een einde. De startup Grassa claimt een technologie te hebben ontwikkeld die eiwit uit gras haalt, waardoor koeien uiteindelijk minder stikstof produceren. Rieks Smook legt uit hoe het werkt.

Strategische agenda EU

Harm windt zich intussen op over de nieuwe strategische agenda van de EU. Daarin is de kop over een klimaatneutraal Europa geschrapt en verder wordt het woord klimaat maar twee keer genoemd. Zo staat er bijvoorbeeld niet dat de Green Deal het concurrentievermogen versterkt en duizenden nieuwe banen creëert. Er staat niets in over natuur en biodiversiteit en evenmin iets over vervuiling en gezondheid. Ook rept de EU met geen woord over dringende klimaatmaatregelen om de uitstoot tijdig te beteugelen. ‘Het gaat hier om een intern document dat nog kan worden aangepast, maar deze conceptversie heeft al wel de eerste twee ontwikkelfasen doorlopen en dat doet het ergste vermoeden’, aldus Harm.

Nederland kampt nog steeds met een enorm mestoverschot. Europa heeft er genoeg van en duldt geen uitstel meer. Dit thema zorgt aan de formatietafel voor verhitte discussies.  Deze aflevering in het kort: ⇨ Johan Vollenbroek over de mestproblematiek ⇨ De startup Grassa haalt eiwit uit gras ⇨ Nieuwe strategische agenda EU Het mestoverschot in ons land liep het afgelopen jaar op tot bijna 25 miljoen kilo fosfaat. Te gast is stikstofstrijder <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Johan_Vollenbroek">Johan Vollenbroek</a>, de bekendste milieuactivist van Nederland. Met hem praten we over het ontstaan van dit probleem, de gevolgen en <a href="https://fd.nl/politiek/1512695/landbouwminister-adema-werkt-aan-brede-regeling-voor-mestcrisis">het meest recente plan van landbouwminister Adema</a>. Die stelt een uitkoopregeling voor boeren, een kleinere veestapel, hogere graslandsubsidies en minder eiwitrijk voedsel voor de dieren voor.  Wat is een mestoverschot? Mestoverschot is een situatie waarbij een veehouderij meer mest produceert dan de landbouwgronden kunnen absorberen of gebruiken als bemesting zonder negatieve milieueffecten te veroorzaken. Dit leidt tot problemen zoals watervervuiling en bodemverzuring. Nederlandse boeren produceren al heel lang meer mest dan ze op hun eigen erf kwijt kunnen. In Brussel zagen ze dat mestoverschot lange tijd door de vingers, maar aan die uitzonderingspositie komt nu een einde. <a href="https://grassa.nl/">De startup Grassa</a> claimt een technologie te hebben ontwikkeld die eiwit uit gras haalt, waardoor koeien uiteindelijk minder stikstof produceren. Rieks Smook legt uit hoe het werkt. Strategische agenda EU Harm windt zich intussen op over de <a href="https://www.consilium.europa.eu/nl/policies/strategic-agenda-2024-2029/">nieuwe strategische agenda van de EU</a>. Daarin is de kop over een klimaatneutraal Europa geschrapt en verder wordt het woord klimaat maar twee keer genoemd. Zo staat er bijvoorbeeld niet dat <a href="https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/european-green-deal_nl">de Green Deal</a> het concurrentievermogen versterkt en duizenden nieuwe banen creëert. Er staat niets in over natuur en biodiversiteit en evenmin iets over vervuiling en gezondheid. Ook rept de EU met geen woord over dringende klimaatmaatregelen om de uitstoot tijdig te beteugelen. ‘Het gaat hier om een intern document dat nog kan worden aangepast, maar deze conceptversie heeft al wel de eerste twee ontwikkelfasen doorlopen en dat doet het ergste vermoeden’, aldus Harm.

BNR Duurzaam is dé groene weg naar 2030. Harm Edens onderzoekt elke week hoe we snel en effectief de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs kunnen halen.

Het doel

De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.

De onderwerpen

Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.

De gasten

In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.

De presentator 

BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.

De formule

Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.

Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.

BNR Duurzaam is dé groene weg naar 2030. Harm Edens onderzoekt elke week hoe we snel en effectief de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs kunnen halen.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in <a href="https://www.emissieautoriteit.nl/onderwerpen/klimaatakkoord-van-parijs">het Klimaatakkoord van Parijs</a> afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, <a href="https://www.helpdeskwater.nl/actueel/@285142/nieuwe-knmi-klimaatscenario/">meer weersextremen</a> en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder <a href="https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/duurzame-energie/toekomst-fossiele-brandstoffen/fossiele-subsidies">fossiele subsidies</a>? Hoe goed werken <a href="https://carbyon.com/">CO2-stofzuigers</a>? Wordt <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Kernfusie">kernfusie</a> een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan <a href="https://www.greenpeace.org/nl/oceanen/59483/wat-is-diepzeemijnbouw/">mijnbouw op de bodem van de oceaan?</a> Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals <a href="https://janrotmans.nl/">Jan Rotmans</a>, <a href="https://www.uva.nl/en/profile/g/u/j.gupta/j.gupta.html">Jooyeta Kupta</a> en <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/B%C3%A9n%C3%A9dicte_Ficq">Bénédicte Ficq</a>. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om <a href="https://www.linkedin.com/in/aniek-moonen/?originalSubdomain=nl">Aniek Moonen</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/nikki-trip/?originalSubdomain=nl">Nikki Trip</a>, <a href="https://impacting.today/en/">Muriel Arts</a>, <a href="https://gses-system.com/">Kelly Ruigrok</a>, <a href="https://circularities.com/">Klaske Kruk</a> en <a href="https://the2bcollective.com/en/">Yvette Watson</a>.
De presentator 
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met <a href="https://www.harmedens.nl/">Harm Edens</a>. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het <a href="https://www.wwf.nl/">Wereld Natuur Fonds</a> én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.

Advertisement