In deze eerste aflevering van de terugblik op het cryptojaar 2025 staat de volwassenwording van de sector centraal. 2025 was geen jaar van grote doorbraken, maar van consolideren en doorontwikkelen. Die volwassenwording kent een duidelijke oorsprong.

Een belangrijk fundament onder die ontwikkeling werd al in 2024 gelegd met de introductie van spot-ETF’s voor bitcoin. In 2025 werd vooral duidelijk wat het effect daarvan is. De ETF’s fungeerden als brug tussen crypto en de traditionele financiële wereld en maakten het voor een nieuwe groep beleggers mogelijk om blootstelling aan bitcoin te krijgen. Daarmee veranderde niet alleen wie er instapte, maar ook hoe er naar crypto werd gekeken. De markt werd minder afhankelijk van particuliere beleggers en meer verweven met bestaande financiële structuren. Tegelijk blijft de vraag of deze producten crypto fundamenteel veranderen, of vooral passen binnen het bestaande financiële systeem. Vooruitkijkend ligt de verwachting dat dit type product verder wordt uitgebreid.

Ook politiek speelde een zichtbare rol. In de Verenigde Staten drukte president Donald Trump zijn stempel op het cryptodebat. Hij sprak openlijk de ambitie uit om van de VS de cryptohoofdstad van de wereld te maken en zette in op duidelijke wetgeving. Daarmee kwam een einde aan jaren van onzekerheid en handhaving achteraf. Tegelijk blijft de invloed van een president op een wereldwijd en decentraal systeem beperkt. De vraag is in hoeverre beleid in Washington doorwerkt buiten de VS, bijvoorbeeld in Europa.

Adoptie bleef in 2025 doorgaan, maar kwam minder voort uit hype en meer uit infrastructuur en regelgeving. De sector bewoog richting een fase waarin het overbruggen van de kloof naar de massa centraal staat. Daarbij spelen gebruiksgemak, betrouwbaarheid en toezicht een grotere rol dan technologische beloftes. Ook het narratief rond bitcoin schoof mee: minder focus op snelle groei, meer op positie binnen het bredere financiële systeem. Volwassenwording betekent daarbij ook dat sommige onderdelen zijn uitgekristalliseerd, terwijl andere juist ruimte bieden voor verdere ontwikkeling.

Regulering vormde een belangrijk kader voor die beweging. In de VS werd met wetgeving zoals de GENIUS-Act gekozen voor duidelijke regels vooraf, met name rond stablecoins. In Europa ging MiCAR van kracht, wat in de praktijk leidde tot discussies over uitvoering, toezicht en verschillen tussen lidstaten. Frankrijk pleitte al snel voor centraler toezicht, wat de discussie over bijsturing van de regelgeving aanwakkerde. Terugkijkend laat 2025 zien dat crypto in zowel de VS als Europa steviger is ingebed, zij het via verschillende routes. Co-hosts zijn Bert Slagter en Mauro Halve.

Gasten

Bert Slagter

Mauro Halve

Links

Host

Daniël Mol

Redactie

Daniël Mol

Matthijs Damsteeg