De NAVO-top is weer voorbij en er waren veel blije gezichten. Tijd om de balans op te maken met onze buitenlandcommentator Bernard Hammelburg in Amsterdam en Europa-verslaggever Geert Jan Hahn vanuit Vilnius.

De NAVO-top is weer voorbij en er waren veel blije gezichten. Tijd om de balans op te maken met onze buitenlandcommentator Bernard Hammelburg in Amsterdam en Europa-verslaggever Geert Jan Hahn vanuit Vilnius.

Bernard Hammelburg brengt je scherpe analyses over de internationale politiek.

De Wereld | BNR

Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context.

Bernard Hammelburg | BNR

Europaverslaggever Geert Jan Hahn neemt je mee op reis door Europa. Van de Brusselse bubbel tot aan de oorlog in Oekraïne. Met elke werkdag een verrassend verslag. Volg Geert Jan en blijf scherp

Bij afwezigheid van Geert Jan Hahn neemt Europaverslaggever Michal van der Toorn je mee op reis door Europa.

Europaverslaggever Geert Jan Hahn neemt je mee op reis door Europa. Van de Brusselse bubbel tot aan de oorlog in Oekraïne. Met elke werkdag een verrassend verslag. Volg Geert Jan en blijf scherp
Bij afwezigheid van Geert Jan Hahn neemt Europaverslaggever Michal van der Toorn je mee op reis door Europa.

Hahn in Europa | BNR

De Wereld

Bernard Hammelburg brengt je scherpe analyses over de internationale politiek.

De Wereld | Plus

BNR De Wereld

Oekraïne ochtend update 13/07/2023

Wat past ons journalisten op deze laatste dag van het jaar nou beter dan een diepe buiging voor Donald Trump en onze grote erkentelijkheid voor de ontelbare verhalen waarmee hij ons heeft overspoeld. 

En gelukkig is het einde nog niet in zicht. Wees niet verbaasd als hij al in september begint met een campagne waarin hij de uitkomst van de Congresverkiezingen in november vervalst en gestolen gaat noemen. Want er is een kans dat zijn Republikeinse partij zetels verliest. ‘Stop the steal’ is een strijdkreet die nog wel een seizoen meekan. 

Aparte man, deze kampioen-nieuwsmaker. Je moet goed zoeken om een staatshoofd te vinden dat in zijn kerstboodschap de volgende zin gebruikte: ‘Gelukkig kerst voor iedereen, inclusief het tuig van Radicaallinks dat alles in het werk stelt om ons Land te vernietigen en daarin ernstig faalt’.  De man die zegt 8 oorlogen te hebben beëindigd, waaronder een niet bestaande tussen Egypte en Ethiopië, al hebben ze ruzie over een stuwdam, een oorlog in Congo die nog steeds voortwoedt, een mysterieuze tussen Servië en Kosovo.

Een man die, ondanks sussende woorden van wensdenkers als Mark Rutte, de hechte eenheid binnen de NAVO heeft veranderd in een transsectionele overeenkomst met de wapenverkoop als uitgangspunt. Een man die gestaag de rechtsstaat ontmantelt. 

Wat kunnen we het komende jaar verwachten? Misschien de vervulling van zijn wens om Groenland te kopen. Er ligt een mooie kans. Denemarken, waarvan de autonome staat Groenland, met een luidruchtige onafhankelijkheidsbeweging, nog steeds deel uitmaakt, zit met een probleem. Door het totale wegvallen van de briefpost-inkomsten werd besloten het postbedrijf geheel op te heffen, tot groot ongenoegen van veel Denen.

Als Denemarken Groenland verkoopt is de opbrengst ruim voldoende om het postbedrijf te redden. Iedereen gelukkig, en Trump kan de volgende niet bestaande oorlog aan zijn lijstje opgeloste oorlogen toevoegen – nummer acht. 

Uit goede bron horen we dat Trump ook is benaderd door de besturen van Ajax en Feyenoord om te onderhandelen tussen de Amsterdamse F-site en het Rotterdamse Vak-S over vrede tussen deze iconische clubs. En die gaan uit zijn hand eten, want de sanctie heeft hij al gereed: als er geen vrede komt, weigert hij elke speler die ooit voor Ajax of Feyenoord heeft gespeeld een visum voor het WK. Trumps negende vrede. Wat Amerika beslist gaat uiteindelijk ook altijd over ons. Kortom: chapeau, verlaat ons niet en ga zo door, Donald. Hoed ons voor de verveling.

Wat past ons journalisten op deze laatste dag van het jaar nou beter dan een diepe buiging voor Donald Trump en onze grote erkentelijkheid voor de ontelbare verhalen waarmee hij ons heeft overspoeld.&nbsp;
En gelukkig is het einde nog niet in zicht. Wees niet verbaasd als hij al in september begint met een campagne waarin hij de uitkomst van de Congresverkiezingen in november vervalst en gestolen gaat noemen. Want er is een kans dat zijn Republikeinse partij zetels verliest. &lsquo;Stop the steal&rsquo; is een strijdkreet die nog wel een seizoen meekan.&nbsp;
Aparte man, deze kampioen-nieuwsmaker. Je moet goed zoeken om een staatshoofd te vinden dat in zijn kerstboodschap de volgende zin gebruikte: &lsquo;Gelukkig kerst voor iedereen, inclusief het&nbsp;<a href="https://www.indy100.com/politics/trump/donald-trump-christmas-message-radical-left-scum-2674830001">tuig van Radicaallinks</a>&nbsp;dat alles in het werk stelt om ons Land te vernietigen en daarin ernstig faalt&rsquo;.&nbsp; De man die zegt&nbsp;<a href="https://edition.cnn.com/2025/12/27/politics/analysis-donald-trumps-top-25-lies-of-2025?cid=ios_app">8 oorlogen</a>&nbsp;te hebben be&euml;indigd, waaronder een niet bestaande tussen Egypte en Ethiopi&euml;, al hebben ze ruzie over een stuwdam, een oorlog in Congo die nog steeds voortwoedt, een mysterieuze tussen Servi&euml; en Kosovo.
Een man die, ondanks sussende woorden van wensdenkers als Mark Rutte, de hechte eenheid binnen de NAVO heeft veranderd in een transsectionele overeenkomst met de wapenverkoop als uitgangspunt. Een man die gestaag de rechtsstaat ontmantelt.&nbsp;
Wat kunnen we het komende jaar verwachten? Misschien de vervulling van zijn wens om Groenland te kopen. Er ligt een mooie kans. Denemarken, waarvan de autonome staat Groenland, met een luidruchtige onafhankelijkheidsbeweging, nog steeds deel uitmaakt, zit met een probleem. Door het totale wegvallen van de briefpost-inkomsten werd besloten&nbsp;<a href="https://edition.cnn.com/2025/12/30/europe/denmark-postal-service-letters-intl-scli">het postbedrijf geheel op te heffen</a>, tot groot ongenoegen van veel Denen.
Als Denemarken Groenland verkoopt is de opbrengst ruim voldoende om het postbedrijf te redden. Iedereen gelukkig, en Trump kan de volgende niet bestaande oorlog aan zijn lijstje opgeloste oorlogen toevoegen &ndash; nummer acht.&nbsp;
Uit goede bron horen we dat Trump ook is benaderd door de besturen van Ajax en Feyenoord om te onderhandelen tussen de Amsterdamse F-site en het Rotterdamse Vak-S over vrede tussen deze iconische clubs. En die gaan uit zijn hand eten, want de sanctie heeft hij al gereed: als er geen vrede komt, weigert hij elke speler die ooit voor Ajax of Feyenoord heeft gespeeld een visum voor het WK. Trumps negende vrede. Wat Amerika beslist gaat uiteindelijk ook altijd over ons. Kortom: chapeau, verlaat ons niet en ga zo door, Donald. Hoed ons voor de verveling.

Chapeau voor Donald Trump

2025 was het jaar waarin één naam de wereldpolitiek domineerde: Donald Trump. Van Oekraïne tot aan Venezuela en van Gaza tot aan Brussel, overal liet hij zijn stempel achter. Zijn invloed is geen golf, maar een storm die over de hele wereld raast.

Volgens oud topdiplomaat Ron Keller had Europa Trumps terugkeer niet als een verrassing mogen ervaren. Zijn afstandelijke houding tegenover Europa, de NAVO en multilaterale samenwerking was al zichtbaar tijdens zijn eerste termijn en lag vast in documenten van conservatieve denktanks. Toch bleef Europa reactief. 'We hadden met een duidelijke Europese visie naar Washington moeten gaan,' stelt Keller. Het gebrek aan samenhangend Europees buitenlands en veiligheidsbeleid maakt dat het initiatief steeds bij Trump ligt en niet bij Europa zelf.

Luister ook |Europa is onmisbaar voor de VS

In de oorlog in Oekraïne ziet Keller hoe Trumps isolationistische reflexen direct doorwerken. De Amerikaanse militaire en financiële steun is weggevallen, waardoor Oekraïne diplomatiek zwakker staat dan enkele jaren geleden. Trump kijkt volgens Keller niet primair naar Oekraïne, maar naar een wereldorde waarin grootmachten onderling invloedssferen verdelen. In dat beeld is Oekraïne een hinderlijke factor voor de Amerikanen.

Leesook |Zelensky onthult volledig 20-puntenplan voor vrede, gesteund door Oekraïne en VS

In Gaza is het beeld dubbel. Keller erkent dat Trump een doorslaggevende rol speelde bij het bereiken van een bestand. Dat is van grote humanitaire waarde, maar vrede is volgens hem iets anders dan een wapenstilstand. De vervolgstappen; ontwapening van Hamas, een stabiel bestuur en regionale betrokkenheid, zijn onzeker. Europa staat opnieuw langs de zijlijn, terwijl het juist hier een grotere rol zou kunnen spelen in fase twee en drie van het vredesproces.

Lees ook | Amerikaanse minister zegt hardop: ons doel is Maduro verwijderen

Ook in Venezuela volgt Trump een bekende lijn. Trump combineert economische belangen  met politieke druk op het regime van Maduro. Een militaire interventie acht Keller onwaarschijnlijk, maar de verhoogde Amerikaanse aanwezigheid in het Caribisch gebied vergroot de spanningen. Dat raakt Europa, bijvoorbeeld via vluchtelingenstromen richting het Caraïbische gedeelte van het Nederlandse Koninkrijk. 

2025 was het jaar waarin &eacute;&eacute;n naam de wereldpolitiek domineerde: Donald Trump. Van Oekra&iuml;ne tot aan Venezuela en van Gaza tot aan Brussel, overal liet hij zijn stempel achter. Zijn invloed is geen golf, maar een storm die over de hele wereld raast.
Volgens oud topdiplomaat Ron Keller had Europa Trumps terugkeer niet als een verrassing mogen ervaren. Zijn afstandelijke houding tegenover Europa, de NAVO en multilaterale samenwerking was al zichtbaar tijdens zijn eerste termijn en lag vast in documenten van conservatieve denktanks. Toch bleef Europa reactief. 'We hadden met een duidelijke Europese visie naar Washington moeten gaan,' stelt Keller. Het gebrek aan samenhangend Europees buitenlands en veiligheidsbeleid maakt dat het initiatief steeds bij Trump ligt en niet bij Europa zelf.
Luister ook | <a href="https://www.bnr.nl/podcast/de-wereld/10590990/europa-is-onmisbaar-voor-de-vs">Europa is onmisbaar voor de VS</a>
In de oorlog in Oekra&iuml;ne ziet Keller hoe Trumps isolationistische reflexen direct doorwerken. De Amerikaanse militaire en financi&euml;le steun is weggevallen, waardoor Oekra&iuml;ne diplomatiek zwakker staat dan enkele jaren geleden. Trump kijkt volgens Keller niet primair naar Oekra&iuml;ne, maar naar een wereldorde waarin grootmachten onderling invloedssferen verdelen. In dat beeld is Oekra&iuml;ne een hinderlijke factor voor de Amerikanen.
Lees ook |<a href="https://www.bnr.nl/nieuws/internationaal/10590993/zelensky-onthult-volledig-20-puntenplan-voor-vrede-gesteund-door-oekraine-en-vs"> </a><a href="https://www.bnr.nl/nieuws/internationaal/10590993/zelensky-onthult-volledig-20-puntenplan-voor-vrede-gesteund-door-oekraine-en-vs">Zelensky onthult volledig 20-puntenplan voor vrede, gesteund door Oekra&iuml;ne en VS</a>
In Gaza is het beeld dubbel. Keller erkent dat Trump een doorslaggevende rol speelde bij het bereiken van een bestand. Dat is van grote humanitaire waarde, maar vrede is volgens hem iets anders dan een wapenstilstand. De vervolgstappen; ontwapening van Hamas, een stabiel bestuur en regionale betrokkenheid, zijn onzeker. Europa staat opnieuw langs de zijlijn, terwijl het juist hier een grotere rol zou kunnen spelen in fase twee en drie van het vredesproces.
Lees ook | <a href="https://www.bnr.nl/nieuws/internationaal/10590464/amerikaanse-minister-zegt-hardop-ons-doel-is-maduro-verwijderen">Amerikaanse minister zegt hardop: ons doel is Maduro verwijderen</a>
Ook in Venezuela volgt Trump een bekende lijn. Trump combineert economische belangen&nbsp; met politieke druk op het regime van Maduro. Een militaire interventie acht Keller onwaarschijnlijk, maar de verhoogde Amerikaanse aanwezigheid in het Caribisch gebied vergroot de spanningen. Dat raakt Europa, bijvoorbeeld via vluchtelingenstromen richting het Cara&iuml;bische gedeelte van het Nederlandse Koninkrijk.&nbsp;

'Europa praat te weinig met Trump'

Op 26 december 1991 schreef de toenmalige correspondent van de New York Times in Moskou, Serge Schmemann, een aangrijpend stuk over het einde van de Sovjetunie. Hij koos de vorm van een necrologie. Wat een vondst. 

‘De Sovjet-staat’, zo luidde de eerste zin, ‘gedurende zijn korte maar tumultueuze geschiedenis gekenmerkt door grote verworvenheden en vreselijk lijden, is vandaag, na een lang en pijnlijk verval, gestorven. Hij was 74 jaar oud.’ Hopelijk is het allemaal minder dramatisch, maar in een groot deel van Europa heerst een vergelijkbaar sentiment over onze tijd: het einde van de schijnbaar in gietijzer gegoten alliantie met de Verenigde Staten. Al het gepraat over de dreiging van oorlog op het Europese continent, het aanleggen van noodpakketten, bezorgde ministers van Defensie en het groeiende besef dat de grote, strategische paraplu waaronder we sinds de Eerste Wereldoorlog konden schuilen wordt opgeklapt, markeert het afscheid van een tijdperk. 

Hoewel gemijmer zinloos is, moeten we ons wel afvragen of Amerika beseft wat het verliest, niet alleen historisch en cultureel, maar puur strategisch. Het land wilde niet meedoen aan de Eerste Wereldoorlog tot 1917, toen Duitse onderzeeërs het passagiersschip Lusitania tot zinken brachten. De Amerikanen dachten dat de Britten garant stonden voor de verdediging van de Atlantische Oceaan, maar toen de Lusitania zonk beseften ze dat de oorlog in Europa tot aan hun oostkust kon komen.

In de Tweede Wereldoorlog deed zich iets vergelijkbaars voor. Onder druk van de isolationistische en pro-Duitse ‘America First’ beweging eind jaren ’30, kreeg president Roosevelt het Congres niet mee om te luisteren naar de smeekbedes van Winston Churchill om Groot-Brittannië te steunen. Tot 7 december 1941, toen Japan met de aanval op Pearl Harbor de VS de oorlog in sleurde. Ook de Pacific bood, net als de Atlantische Oceaan, geen garantie voor veiligheid. 

In de fragiele situatie in Oekraïne en de waarschuwingen over gevaar voor de rest van Europa zou Donald Trump de historische parallel moeten zien. Als Europa valt, is er alleen nog een oceaan, en die doorkruist Rusland permanent. De explosieve ontwikkeling van de Chinese krijgsmacht, met vliegdekschepen, jachtvliegtuigen en onderzeeërs, bedreigt de Amerikaanse westkust. Dat houden zelfs nieuwe Amerikaanse schepen van de Trump-klasse niet tegen.

De uitdaging voor diplomaten  zit ‘m niet in het bedelen of Trump alsjeblieft met ons mee blijft doen, en de beschermende paraplu niet helemaal opklapt, maar in het laten zien dat Europa – hoezeer Trump ook op ons neerkijkt – onmisbaar is voor de Amerikaanse veiligheid. De lessen van twee wereldoorlogen zijn overtuigend: Amerika heeft een primair belang: niet ons, of Oekraïne, maar zichzelf.

Op 26 december 1991 schreef de toenmalige correspondent van de New York Times in Moskou, Serge Schmemann, een aangrijpend stuk over het einde van de Sovjetunie. Hij koos de vorm van een necrologie. Wat een vondst.&nbsp;
&lsquo;De Sovjet-staat&rsquo;, zo luidde de eerste zin, &lsquo;gedurende zijn korte maar tumultueuze geschiedenis gekenmerkt door grote verworvenheden en vreselijk lijden, is vandaag, na een lang en pijnlijk verval,&nbsp;<a href="https://www.nytimes.com/1991/12/26/world/end-of-the-soviet-union-the-soviet-state-born-of-a-dream-dies.html">gestorven. Hij was 74 jaar oud</a>.&rsquo; Hopelijk is het allemaal minder dramatisch, maar in een groot deel van Europa heerst een vergelijkbaar sentiment over onze tijd: het einde van de schijnbaar in gietijzer gegoten alliantie met de Verenigde Staten. Al het gepraat over de dreiging van oorlog op het Europese continent, het aanleggen van noodpakketten, bezorgde ministers van Defensie en het groeiende besef dat de grote, strategische paraplu waaronder we sinds de Eerste Wereldoorlog konden schuilen wordt opgeklapt, markeert het afscheid van een tijdperk.&nbsp;
Hoewel gemijmer zinloos is, moeten we ons wel afvragen&nbsp;of <a href="https://geopoliticalfutures.com/the-european-crisis-origin-and-future/">Amerika beseft wat het verliest</a>, niet alleen historisch en cultureel, maar puur strategisch. Het land wilde niet meedoen aan de Eerste Wereldoorlog tot 1917, toen Duitse onderzee&euml;rs het passagiersschip Lusitania tot zinken brachten. De Amerikanen dachten dat de Britten garant stonden voor de verdediging van de Atlantische Oceaan, maar toen de Lusitania zonk beseften ze dat de oorlog in Europa tot aan hun oostkust kon komen.
In de Tweede Wereldoorlog deed zich iets vergelijkbaars voor. Onder druk van de isolationistische en pro-Duitse &lsquo;America First&rsquo; beweging eind jaren &rsquo;30, kreeg president Roosevelt het Congres niet mee om te luisteren naar de smeekbedes van Winston Churchill om Groot-Brittanni&euml; te steunen. Tot 7 december 1941, toen Japan met de aanval op Pearl Harbor de VS de oorlog in sleurde. Ook de Pacific bood, net als de Atlantische Oceaan, geen garantie voor veiligheid.&nbsp;
In de fragiele situatie in Oekra&iuml;ne en de waarschuwingen over gevaar voor de rest van Europa zou Donald Trump de historische parallel moeten zien. Als Europa valt, is er alleen nog een oceaan, en die doorkruist Rusland permanent. De explosieve ontwikkeling van de&nbsp;<a href="https://www.bnr.nl/nieuws/internationaal/10582947/china-neemt-gigantische-landingsschepen-in-gebruik-opmaat-naar-invasie-taiwan">Chinese krijgsmacht</a>, met vliegdekschepen, jachtvliegtuigen en onderzee&euml;rs, bedreigt de Amerikaanse westkust. Dat houden zelfs nieuwe Amerikaanse schepen van de Trump-klasse niet tegen.
De&nbsp;<a href="https://www.politico.com/news/2025/12/23/this-is-shattering-europe-reels-from-trumps-new-world-order-00703927">uitdaging voor diplomaten</a>&nbsp;&nbsp;zit &lsquo;m niet in het bedelen of Trump alsjeblieft met ons mee blijft doen, en de beschermende paraplu niet helemaal opklapt, maar in het laten zien dat Europa &ndash; hoezeer Trump ook op ons neerkijkt &ndash; onmisbaar is voor de Amerikaanse veiligheid. De lessen van twee wereldoorlogen zijn overtuigend: Amerika heeft een primair belang: niet ons, of Oekra&iuml;ne, maar zichzelf.

Oekraïne ochtend update 13/07/2023

In 3 playlist(s)

BNR De Wereld

Social links

Follow podcast

Recent clips