Poep als medicijn: het klinkt vreemd, maar voor sommige patiënten is het letterlijk levensreddend. In deze aflevering van BNR Beter hoe gezonde ontlasting, in de vorm van een speciale pil, wordt gebruikt om ernstige ziektes te bestrijden.

Presentator Stijn Goossens spreekt met Liz Terveer, medisch microbioloog bij het LUMC en hoofd van de Nederlandse Donor Feces Bank, en met Nordin Hanssen, internist bij het Amsterdam UMC. Beiden doen onderzoek naar de rol van het microbioom bij ziekte én naar een opvallende innovatie: de zogenoemde poeppil.

Op dit moment krijgen patiënten met terugkerende, ernstige diarree door de Clostridioides difficile-bacterie vaak een fecestransplantatie, ofwel poeptransplantatie, via een slang door de neus naar de darm. Dat werkt snel en effectief, maar is belastend en duur. Onderzoekers werken daarom aan een alternatief in capsulevorm. Zo’n poeppil zou de behandeling eenvoudiger, goedkoper en beter schaalbaar kunnen maken – al blijkt uit het onderzoek dat daarbij ook belangrijke bacteriën verloren kunnen gaan.

Hanssen onderzoekt hoe het microbioom een rol speelt bij auto-immuunziekten zoals diabetes type 1. De hypothese: door onze steeds hygiënischer leefstijl, het veelvuldig gebruik van antibiotica en veranderingen in voeding, krijgt het immuunsysteem minder ‘training’ van darmbacteriën. Dat zou kunnen bijdragen aan de sterke toename van auto-immuunziekten.

Ook komt aan bod hoe fecestransplantaties mogelijk levensreddend zijn bij kwetsbare patiëntengroepen, zoals mensen met leukemie na een beenmergtransplantatie, en waarom het microbioom mogelijk invloed heeft op het succes van immuuntherapie bij kanker.

Redactie: Noor van Gils