Afgelopen week verscheen de monumentale biografie van Ruud Lubbers, ‘een politicus van de buitencategorie’, volgens zijn raadsadviseur tijdens het premierschap, Hans Borstlap. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met hem en de twee auteurs, Johan van Merriënboeren Lennart Steenbergen van het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis van de Radboud Universiteit Nijmegen.

***

Deze aflevering is opgenomen voor publiek tijdens de Dag van de christendemocratie van het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA in de Buitensociëteit in Zwolle. De show is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Uitgeverij Boom stelt speciaal voor vrienden van de show vier exemplaren beschikbaar van de kloeke biografie. Daarover lees je als vriend meer informatie op de site.

Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.

Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier

***

'Ruud Lubbers. Een slag anders' brengt een man tot leven van vele facetten, 'dimensies' om een typisch Lubberiaans woord te hanteren; bijzondere eigenschappen, eigenaardigheden, bijna geniale kwaliteiten en kwetsbaarheden. In het gesprek duiken we met de auteurs in de verassingen die hun boek brengt en vele aspecten van Lubbers' leven, functioneren, prestaties en ideeën.

Zo bleek de oliecrisis bij de start van het kabinet-Den Uyl het ideale moment om zijn vernuft, vindingrijkheid, politieke handigheid én kwaliteiten als crisismanager te doen ontdekken. In één klap was de jonge minister van Economische Zaken een begrip, een bekende Nederlander, ook internationaal.

Lubbers kwam uit een ongebruikelijk milieu. Dat van de aristocratie van Rotterdamse ondernemers, maar dan wel uit de kleine rooms-katholieke minderheid in dat dominant liberale wereldje. Die aparte achtergrond is hem altijd blijven kenmerken. Hij was een diepgelovig mens én ruimdenkend; altijd nieuwsgierig naar ideeën, overtuigingen en denkwerelden van anderen.

Duidelijk wordt dat juist een man als Lubbers paste bij de culturele en politieke veranderingen van de jaren ’70. Politieke vernieuwing, de opmars van jongeren, doeners die geen 'excellentie' meer waren, maar een trui droegen en opeens een voornaam bleken te hebben. Lubbers leerde genieten van politieke en intellectuele strijd, leerde politiek nuttige zelfbeheersing, schitteren in Kamerdebatten en aandacht en succes bij de media.

Door onverwachte gebeurtenissen werd hij de fractieleider van het CDA en vervolgens minister-president. De auteurs komen met vele boeiende inzichten. En PG, destijds werkzaam voor Lubbers, vertelt persoonlijke belevenissen.

Duidelijk is dat Lubbers het moderne premierschap heeft vormgegeven: een ‘global player’ in het Torentje. Zijn faam in Europa en wereldwijd was al snel gevestigd, mede door de Koude Oorlog en kruisrakettenkwestie. Margaret Thatcher, George H. W. Bush, Rajiv Gandhi - en wat mopperend - zelfs François Mitterrand hadden hem hoog zitten.

Cruciaal voor zijn succes was de wederzijdse inspiratie en kritische sturing van het 'gouden duo' Lubbers en Jan de Koning. Daarbij was opvallend dat Lubbers een 'low profile' hield; hij was geen man van opsmuk en jolige media. Hij was een zich met alles bemoeiende premier, maar nooit een zonnekoning. Hij dacht mee, agendeerde en bespeelde Den Haag als geen ander. Borstlap noemt het vertrek van De Koning na twee kabinetten ‘een ramp’. Zowel voor Lubbers zelf, als voor het land, want ‘zijn derde kabinet was zwak, de spirit was eruit’.

Die heel zijn leven kenmerkende nieuwsgierigheid naar nieuwe dingen en boeiende mensen bleek ook uit Lubbers' ontdekking van het milieuvraagstuk - al in zijn Rotterdamse bedrijfsleven-jaren - en hoe dit na zijn premierschap zich verdiepte in aandacht voor het klimaatvraagstuk. Met zijn pleidooi met Gorbatsjov voor het 'Earth Charter' zette hij wereldwijd een agenda van allure. Zo raakte hij bevriend met de lievelingsdochter van Thomas Mann, 'Medi', onthult PG.

Het leven van Ruud Lubbers was niet zonder tragiek. Al voor hij premier werd kreeg hij een nauwe en warme band met koningin Beatrix en haar gezin. Die verdiepten zich toen prins Claus lang en ernstig ziek werd. Lubbers bekommerde zich zeer om hen, zijn vrouw Ria ‘kreeg een punthoofd’ van het staatshoofd als nogal hulpeloze moeder. Dankbaarheid van het Oranjehuis hoefde Lubbers in zijn laatste jaren niet meer te verwachten. Beatrix sneed meedogenloos de banden door na enkele door Lubbers goedbedoelde anekdotes uit de privésfeer in Nieuwsuur.

Ook dat was weer 'een slag anders' dan je zou verwachten. Geen wonder dat over dit boek en de mens Lubbers nog lang niet alles gezegd is. Zelfs niet in Betrouwbare Bronnen.

***

Verder lezen

De monumentale biografie

***

Verder kijken

Remmers ontmoet Ruud Lubbers, fractievoorzitter van het CDA (Veronica, 1979)

Hoge Bomen: Ruud Lubbers (AVRO, 2003)

Andere Tijden special: Het geheim van Ruud Lubbers (NTR-VPRO, 2013)

***

Verder luisteren naar

De mens Lubbers in 127 - De geheime politieke memoires van Ruud Lubbers

Zijn geschiedenis en zijn tijdgenoten

351 - Politiek als hartstocht: drie jonge bewindslieden uit het kabinet-Den Uyl vijftig jaar later

BB 161 - Hans van Mierlo, een politieke popster

BB 164 - Dries van Agt, eigenzinnig politicus, paradijsvogel, wereldburger

213 - Van Agt/Den Uyl/Terlouw (1981), de verschrikkelijkste kabinetsformatie ooit

310 – Nu 40 jaar geleden: Lubbers premier en de polder sluit historisch Akkoord van Wassenaar

385 - Jan de Koning en het verschil tussen een greppel en de laatste gracht

15 - George Bush Ruud Lubbers op de vingers tikte

BB 119 - Elke machtsoverdracht in het CDA is een drama

87 - Het tragische laatste jaar van kabinetten

38 - Elco Brinkman: 'Het incident regeert'

64 - Wim Kok, een leven op eigen kracht - gesprek met biograaf Marnix Krop

153 - Het CDA en de tand des tijds

401 - Adieu Dries!

79 - 'Nederland is nog steeds ziek': Hans Borstlap over zijn ingrijpende plannen voor de arbeidsmarkt

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

00:35:52 – Deel 2

01:02:41 – Deel 3

02:05:33 – Einde 

Afgelopen week verscheen de <a href="https://www.boom.nl/geschiedenis/100-17616_Ruud-Lubbers" rel="noopener noreferrer" target="_blank">monumentale biografie</a> van Ruud Lubbers, ‘een politicus van de buitencategorie’, volgens zijn raadsadviseur tijdens het premierschap, <a href="https://www.parlement.com/id/vges2yehaqod/h_hans_borstlap" rel="noopener noreferrer" target="_blank">Hans Borstlap</a>. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met hem en de twee auteurs, <a href="https://www.ru.nl/personen/merrienboer-j-van" rel="noopener noreferrer" target="_blank">Johan van Merriënboer</a> en <a href="https://serieparlementairegeschiedenis.nl/author/lennart-steenbergen/" rel="noopener noreferrer" target="_blank">Lennart Steenbergen</a> van het <a href="https://www.ru.nl/cpg" rel="noopener noreferrer" target="_blank">Centrum voor Parlementaire Geschiedenis</a> van de Radboud Universiteit Nijmegen.***Deze aflevering is opgenomen voor publiek tijdens de Dag van de christendemocratie van het <a href="https://www.cda.nl/wi/over-het-wi" rel="noopener noreferrer" target="_blank">Wetenschappelijk Instituut voor het CDA</a> in de Buitensociëteit in Zwolle. De show is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. <a href="https://vriendvandeshow.nl/bb" rel="noopener noreferrer" target="_blank">Word ook vriend van de show!</a>Uitgeverij Boom stelt speciaal voor vrienden van de show vier exemplaren beschikbaar van de kloeke biografie. Daarover lees je als vriend meer informatie op de site.Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar <a href="mailto:adverteren@dagennacht.nl" rel="noopener noreferrer" target="_blank">adverteren@dagennacht.nl</a> en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. <a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen" rel="noopener noreferrer" target="_blank">De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier</a>***'Ruud Lubbers. Een slag anders' brengt een man tot leven van vele facetten, 'dimensies' om een typisch Lubberiaans woord te hanteren; bijzondere eigenschappen, eigenaardigheden, bijna geniale kwaliteiten en kwetsbaarheden. In het gesprek duiken we met de auteurs in de verassingen die hun boek brengt en vele aspecten van Lubbers' leven, functioneren, prestaties en ideeën.Zo bleek de oliecrisis bij de start van het kabinet-Den Uyl het ideale moment om zijn vernuft, vindingrijkheid, politieke handigheid én kwaliteiten als crisismanager te doen ontdekken. In één klap was de jonge minister van Economische Zaken een begrip, een bekende Nederlander, ook internationaal.Lubbers kwam uit een ongebruikelijk milieu. Dat van de aristocratie van Rotterdamse ondernemers, maar dan wel uit de kleine rooms-katholieke minderheid in dat dominant liberale wereldje. Die aparte achtergrond is hem altijd blijven kenmerken. Hij was een diepgelovig mens én ruimdenkend; altijd nieuwsgierig naar ideeën, overtuigingen en denkwerelden van anderen.Duidelijk wordt dat juist een man als Lubbers paste bij de culturele en politieke veranderingen van de jaren ’70. Politieke vernieuwing, de opmars van jongeren, doeners die geen 'excellentie' meer waren, maar een trui droegen en opeens een voornaam bleken te hebben. Lubbers leerde genieten van politieke en intellectuele strijd, leerde politiek nuttige zelfbeheersing, schitteren in Kamerdebatten en aandacht en succes bij de media.Door onverwachte gebeurtenissen werd hij de fractieleider van het CDA en vervolgens minister-president. De auteurs komen met vele boeiende inzichten. En PG, destijds werkzaam voor Lubbers, vertelt persoonlijke belevenissen.Duidelijk is dat Lubbers het moderne premierschap heeft vormgegeven: een ‘global player’ in het Torentje. Zijn faam in Europa en wereldwijd was al snel gevestigd, mede door de Koude Oorlog en kruisrakettenkwestie. Margaret Thatcher, George H. W. Bush, Rajiv Gandhi - en wat mopperend - zelfs François Mitterrand hadden hem hoog zitten.Cruciaal voor zijn succes was de wederzijdse inspiratie en kritische sturing van het 'gouden duo' Lubbers en Jan de Koning. Daarbij was opvallend dat Lubbers een 'low profile' hield; hij was geen man van opsmuk en jolige media. Hij was een zich met alles bemoeiende premier, maar nooit een zonnekoning. Hij dacht mee, agendeerde en bespeelde Den Haag als geen ander. Borstlap noemt het vertrek van De Koning na twee kabinetten ‘een ramp’. Zowel voor Lubbers zelf, als voor het land, want ‘zijn derde kabinet was zwak, de spirit was eruit’.Die heel zijn leven kenmerkende nieuwsgierigheid naar nieuwe dingen en boeiende mensen bleek ook uit Lubbers' ontdekking van het milieuvraagstuk - al in zijn Rotterdamse bedrijfsleven-jaren - en hoe dit na zijn premierschap zich verdiepte in aandacht voor het klimaatvraagstuk. Met zijn pleidooi met Gorbatsjov voor het 'Earth Charter' zette hij wereldwijd een agenda van allure. Zo raakte hij bevriend met de lievelingsdochter van Thomas Mann, 'Medi', onthult PG.Het leven van Ruud Lubbers was niet zonder tragiek. Al voor hij premier werd kreeg hij een nauwe en warme band met koningin Beatrix en haar gezin. Die verdiepten zich toen prins Claus lang en ernstig ziek werd. Lubbers bekommerde zich zeer om hen, zijn vrouw Ria ‘kreeg een punthoofd’ van het staatshoofd als nogal hulpeloze moeder. Dankbaarheid van het Oranjehuis hoefde Lubbers in zijn laatste jaren niet meer te verwachten. Beatrix sneed meedogenloos de banden door na enkele door Lubbers goedbedoelde anekdotes uit de privésfeer in Nieuwsuur.Ook dat was weer 'een slag anders' dan je zou verwachten. Geen wonder dat over dit boek en de mens Lubbers nog lang niet alles gezegd is. Zelfs niet in Betrouwbare Bronnen.***Verder lezen<a href="https://www.boom.nl/geschiedenis/100-17616_Ruud-Lubbers" rel="noopener noreferrer" target="_blank">De monumentale biografie</a>***Verder kijken<a href="https://www.youtube.com/watch?v=nBIOj8uPtBg&amp;ab_channel=BinnenhofNL" rel="noopener noreferrer" target="_blank">Remmers ontmoet Ruud Lubbers, fractievoorzitter van het CDA (Veronica, 1979)</a><a href="https://www.youtube.com/watch?v=dzjf8tNYnY0&amp;t=738s&amp;ab_channel=BinnenhofNL" rel="noopener noreferrer" target="_blank">Hoge Bomen: Ruud Lubbers (AVRO, 2003)</a><a href="https://www.youtube.com/watch?v=6wW1Gb9YlAc&amp;ab_channel=powertube66" rel="noopener noreferrer" target="_blank">Andere Tijden special: Het geheim van Ruud Lubbers (NTR-VPRO, 2013)</a>***Verder luisteren naarDe mens Lubbers in <a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/93057795-175f-4736-a1a8-563a654726c8" rel="noopener noreferrer" target="_blank">127 - De geheime politieke memoires van Ruud Lubbers</a>Zijn geschiedenis en zijn tijdgenoten<a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4503ee74-f481-4818-a08e-8c0711561424" rel="noopener noreferrer" target="_blank">351 - Politiek als hartstocht: drie jonge bewindslieden uit het kabinet-Den Uyl vijftig jaar later</a><a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/971dca8a-af1b-4e9e-88c6-df5df95d49d2" rel="noopener noreferrer" target="_blank">BB 161 - Hans van Mierlo, een politieke popster</a><a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8e7db847-1a51-483f-a351-0fd1ab1ca68f" rel="noopener noreferrer" target="_blank">BB 164 - Dries van Agt, eigenzinnig politicus, paradijsvogel, wereldburger</a><a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/f838cba5-cd3d-4acf-b7ef-b918ccbfa9d5" rel="noopener noreferrer" target="_blank">213 - Van Agt/Den Uyl/Terlouw (1981), de verschrikkelijkste kabinetsformatie ooit</a><a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b3135d43-a132-4f80-874c-499c46a099d4" rel="noopener noreferrer" target="_blank">310 – Nu 40 jaar geleden: Lubbers premier en de polder sluit historisch Akkoord van Wassenaar</a><a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/77d9e173-302f-44cb-9186-d78a4a89592b" rel="noopener noreferrer" target="_blank">385 - Jan de Koning en het verschil tussen een greppel en de laatste gracht</a>15 - <a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/de357496-2555-4737-8671-4c2e0b2a5a2e" rel="noopener noreferrer" target="_blank">George Bush Ruud Lubbers op de vingers tikte</a><a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/68162e51-f925-4233-b7d8-09cb915dcc04" rel="noopener noreferrer" target="_blank">BB 119 - Elke machtsoverdracht in het CDA is een drama</a><a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen?q=87" rel="noopener noreferrer" target="_blank">87 - Het tragische laatste jaar van kabinetten</a><a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/29723a6e-6ec4-49ce-9354-07fdc118b9cb" rel="noopener noreferrer" target="_blank">38 - Elco Brinkman: 'Het incident regeert'</a><a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/44962077-a973-4459-969c-812d1efac686" rel="noopener noreferrer" target="_blank">64 - Wim Kok, een leven op eigen kracht - gesprek met biograaf Marnix Krop</a><a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9fdb548f-ded1-4ba8-8d99-5a7546727e87" rel="noopener noreferrer" target="_blank">153 - Het CDA en de tand des tijds</a><a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/fde60cff-8fff-4be3-8a12-f8ba3ad9446e" rel="noopener noreferrer" target="_blank">401 - Adieu Dries!</a><a href="https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2dece88c-403b-4f63-98fa-302ec7800279" rel="noopener noreferrer" target="_blank">79 - 'Nederland is nog steeds ziek': Hans Borstlap over zijn ingrijpende plannen voor de arbeidsmarkt</a>***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:35:52 – Deel 201:02:41 – Deel 302:05:33 – Einde&nbsp;

Wat gebeurt er voor en achter de schermen in de politiek? In de podcast Betrouwbare Bronnen praat Jaap Jansen met politieke hoofdrolspelers en hooggekwalificeerde deskundigen. Betrouwbare Bronnen koppelt Nederlandse politiek en beleid aan Europese en internationale ontwikkelingen.

De host van de podcast is Jaap Jansen, een politieke journalist die al zo’n dertig jaar op het Binnenhof werkt. In veel afleveringen koppelt historicus Pieter Gerrit Kroeger met diepgravende betogen en smeuïge anekdotes politieke geschiedenis aan de actualiteit van nu.

Nieuwe afleveringen van Betrouwbare Bronnen verschijnen doorgaans op dinsdag en vrijdag.

Reacties zijn welkom via Twitter @jaapjansen @pgkroeger en via betrouwbarebronnen@dagennacht.nl

Betrouwbare Bronnen heeft ook een website met actuele informatie.

Wilt u informatie over de mogelijkheid om te adverteren of te sponsoren, stuur dan een mailtje aan: adverteren@dagennacht.nl en we nemen zo snel mogelijk contact met u op!

Wat gebeurt er voor en achter de schermen in de politiek? In de podcast Betrouwbare Bronnen praat Jaap Jansen met politieke hoofdrolspelers en hooggekwalificeerde deskundigen. Betrouwbare Bronnen koppelt Nederlandse politiek en beleid aan Europese en internationale ontwikkelingen.De host van de podcast is Jaap Jansen, een politieke journalist die al zo’n dertig jaar op het Binnenhof werkt. In veel afleveringen koppelt historicus Pieter Gerrit Kroeger met diepgravende betogen en smeuïge anekdotes politieke geschiedenis aan de actualiteit van nu.Nieuwe afleveringen van Betrouwbare Bronnen verschijnen doorgaans op dinsdag en vrijdag.Reacties zijn welkom via Twitter @jaapjansen @pgkroeger en via betrouwbarebronnen@dagennacht.nlBetrouwbare Bronnen heeft ook <a href="https://vriendvandeshow.nl/bb" rel="noopener noreferrer" target="_blank">een website</a> met actuele informatie.Wilt u informatie over de mogelijkheid om te adverteren of te sponsoren, stuur dan een mailtje aan: <a href="mailto:adverteren@dagennacht.nl" rel="noopener noreferrer" target="_blank">adverteren@dagennacht.nl</a> en we nemen zo snel mogelijk contact met u op!

Betrouwbare Bronnen

Wat gebeurt er voor en achter de schermen in de politiek? In de podcast Betrouwbare Bronnen praat Jaap Jansen met politieke hoofdrolspelers en hooggekwalificeerde deskundigen. Betrouwbare Bronnen koppelt Nederlandse politiek en beleid aan Europese en internationale ontwikkelingen.
De host van de podcast is Jaap Jansen, een politieke journalist die al zo&rsquo;n dertig jaar op het Binnenhof werkt. In veel afleveringen koppelt historicus Pieter Gerrit Kroeger met diepgravende betogen en smeu&iuml;ge anekdotes politieke geschiedenis aan de actualiteit van nu.
Nieuwe afleveringen van Betrouwbare Bronnen verschijnen doorgaans op dinsdag en vrijdag.
Reacties zijn welkom via Twitter @jaapjansen @pgkroeger en via betrouwbarebronnen@dagennacht.nl
Betrouwbare Bronnen heeft ook <a href="https://vriendvandeshow.nl/bb">een website</a> met actuele informatie.
Wilt u informatie over de mogelijkheid om te adverteren of te sponsoren, stuur dan een mailtje aan: <a href="mailto:adverteren@dagennacht.nl">adverteren@dagennacht.nl</a> en we nemen zo snel mogelijk contact met u op!

Advertisement