Wees maar eerlijk, we zaten ons allemaal een beetje te verkneukelen toen Jevgeni Prigozjin met zijn Wagner-knokploeg tot 200 kilometer van Moskou stond. Natuurlijk moest deze bloeddorstige roverhoofdman geen opvolger worden van Poetin, maar we speculeerden dat het een lieve lust was over een dreigende burgeroorlog, de totale afgang van Poetin en het zoveelste bewijs dat Rusland een chaotische puinhoop is. 

Zoals gebruikelijk bij tegenslagen voor Rusland gaat ons westerse wensdenken in overdrive. We sommen de blunders van Poetin weer allemaal op, en hebben, met deze mislukte coup, weer een mooi voorbeeld om aan ons lijstje toe te voegen. Dat is allemaal voorbarig, al is het alleen al omdat hij in Azië en Afrika nog steeds alle steun heeft. Toch is dit een goed moment voor de NAVO en de EU om zich voor te bereiden op de mogelijkheid van het ineenstorten van het Russische politieke bouwwerk. Zoals de Britse oud-premier en nu kamerlid Liz Truss terecht zei: ‘Wij, en onze bondgenoten, moeten een plan gereed hebben voor het geval Rusland implodeert.’

Natuurlijk is de vraag wie president van Rusland is een interne Russische aangelegenheid. Maar de Russische Federatie telt meer dan honderd nationaliteiten en etnische groepen, verdeeld over 85 gebiedsdelen, waarvan 22 republieken. De republieken in de Kaukasus, zoals Dagestan en Tsjetsjenië, vormen, met hun andere cultuur, andere godsdienst en nationalisme een voortdurende bedreiging voor het Kremlin. De mislukte couppoging van Prigozjin, is een herinnering aan de krachten in de Russische Federatie die een implosie kunnen veroorzaken. En daarmee is wat er in Rusland gebeurt weldegelijk een kwestie van zorg voor zowel NAVO als EU.

Die zorg gaat in de eerste plaats over kernwapens. Poetin komt af en toe met dreigementen, en het plaatsen van atoomwapens in Belarus is geen goed nieuws, maar niemand neem dat echt serieus. Omdat Poetin weet dat zo’n aanval suïcidaal zou zijn. Maar als er wél een staatsgreep komt? Of als hij de verkiezingen van komend voorjaar verliest? Het is de vraag of we daarop moeten hopen, ook al verkneukelen we ons nog zo om zijn afgang.

Kijk voor alle columns van Bernard Hammelburg op www.bnr.nl/bernardhammelburg

Wees maar eerlijk, we zaten ons allemaal een beetje te verkneukelen toen Jevgeni Prigozjin met zijn Wagner-knokploeg tot 200 kilometer van Moskou stond. Natuurlijk moest deze bloeddorstige roverhoofdman geen opvolger worden van Poetin, maar we speculeerden dat het een lieve lust was over een dreigende burgeroorlog, de totale afgang van Poetin en het zoveelste bewijs dat Rusland een chaotische puinhoop is. 
Zoals gebruikelijk bij tegenslagen voor Rusland gaat ons westerse wensdenken in overdrive. We sommen de blunders van Poetin weer allemaal op, en hebben, met deze mislukte coup, weer een mooi voorbeeld om aan ons lijstje toe te voegen. Dat is allemaal voorbarig, al is het alleen al omdat hij in Azië en Afrika nog steeds alle steun heeft. Toch is dit een goed moment voor de NAVO en de EU om zich voor te bereiden op de mogelijkheid van het <a href="https://edition.cnn.com/2023/06/26/politics/wagner-putin-us-ukraine-analysis/index.html">ineenstorten van het Russische politieke bouwwerk</a>. Zoals de Britse oud-premier en nu kamerlid <a href="https://news.sky.com/story/liz-truss-calls-for-uk-to-have-plan-if-russia-collapses-after-wagner-mutiny-12910004">Liz Truss</a> terecht zei: ‘Wij, en onze bondgenoten, moeten een plan gereed hebben voor het geval Rusland implodeert.’
Natuurlijk is de vraag wie president van Rusland is een interne Russische aangelegenheid. Maar de Russische Federatie telt meer dan honderd nationaliteiten en etnische groepen, verdeeld over 85 gebiedsdelen, waarvan 22 republieken. De republieken in de Kaukasus, zoals Dagestan en Tsjetsjenië, vormen, met hun andere cultuur, andere godsdienst en nationalisme een voortdurende bedreiging voor het Kremlin. De mislukte couppoging van Prigozjin, is een herinnering aan de <a href="https://www.institutmontaigne.org/en/expressions/after-fall-must-we-prepare-breakup-russia">krachten in de Russische Federatie</a> die een implosie kunnen veroorzaken. En daarmee is wat er in Rusland gebeurt weldegelijk een kwestie van zorg voor zowel NAVO als EU.
Die zorg gaat in de eerste plaats over kernwapens. Poetin komt af en toe met dreigementen, en het plaatsen van atoomwapens in Belarus is geen goed nieuws, maar niemand neem dat echt serieus. Omdat Poetin weet dat zo’n aanval suïcidaal zou zijn. Maar als er wél een staatsgreep komt? Of als hij de verkiezingen van komend voorjaar verliest? Het is de vraag of we daarop moeten hopen, ook al verkneukelen we ons nog zo om zijn afgang.
<hr>
Kijk voor alle columns van Bernard Hammelburg op <a href="https://www.bnr.nl/podcast/bernard-hammelburg">www.bnr.nl/bernardhammelburg</a>

Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context.

Bernard Hammelburg | BNR

Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context.

Advertisement